Endüstri mirası tescili Tuğla Bacası restorasyonu bekliyor

28 Ekim 2023 00:23

Malatya Şeker Fabrikasının Endüstri mirası tescili Tuğla Bacası restorasyonu bekliyor.

Türkşeker Malatya Şeker Fabrikası

"Cumhuriyet’in ilk sanayi tesislerinden Şeker sanayimizin 15. şeker fabrikası olan Malatya Şeker Fabrikası’nın temeli

Aralık 1954 yılında atılmıştır. Fabrika, Fransız Fıves-Lille firması ile Eskişehir Şeker Fabrikası atölyelerince tamamlanarak Malatya Şeker Fabrikasının açılışı, 01 Ekim 1956 tarihinde Başbakan Adnan Menderes tarafından yapılmıştır.

Malatya Şeker Fabrikası, mikrobiyolojik arıtım tesisi ve doğalgaz enerjisi ile çevre dostu olarak üretim yapmaktadır.

Malatya Şeker Fabrikası, yılda ortalama Malatya ekonomisine 400 milyon lira, ülke ekonomisine 500 milyon lira katma değer oluşturmaktadır. Fabrika, günümüzde günlük 3 bin 800 ton pancar işleme kapasitesine sahiptir. Yılda ortalama 120 gün şeker üretim faaliyetlerine devam eden fabrika, günde ortalama 500 ton, yılda ise ortalama 60 bin ton şeker üretmektedir.

Fabrika, “Helal Gıda” ve “Gıda Güvenlik Sistemi Sertifikasyonu FSSC 22000” belgelerine sahiptir." turkseker.gov.tr

Malatya Mimarlar Odası Şubesi yönetim kurulu Başkanı Fatma Altaş başvurusu ile 2018 yılında Malatya Şeker Fabrikası 3.183 m2 arazisi üzerindeki fabrikanın tarihi binaları, bacası dahil İnönü mahallesi 1072 ada, 26 parsel 2.grub yapı Sivas Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Müdürlüğünün 20.9.2019 tarihli 5612 sayılı kararı ile tescillenmiştir.

T.C.Gençlik Ve Spor Bakanlığı, Malatya Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü yerleşim alanı içinde kalan fabrikanın bacası kaba yontu ve kesme taş malzemeden daire planlı bir kaide üzerine tuğla ve kireç harcından yığma sistemle inşa edilmiş olup bacanın çevresi 8 m. yüksekliği yaklaşık 70 metre civarındadır. Bacanın dışına monte edilmiş demir merdivenleri vardır.

Baca içeriden iskele kurularak örülmüş. Yerden 1 m. Yükseklite pencere bırakılmış. Orada tuğla ile kapatılmış. 1980 li yıllardan önce fabrikanın kalorifer sistemi yenilendiğinden baca o günden bugüne kadar atıl durumda kalmıştır. Cumhuriyet döneminin endüstri mirası bu baca süreç içerisinde doğal sebeplerle yıpranmış ve korumaya restorasyona ihtiyaç duyulmuştur.

6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan deprem felaketinde Malatya büyük yara aldı. 1.400 kişi hayatını kaybederken binlerce kişi yaralandı; binlerce bina yıkıldı; on binlerce bina ağır, orta ve hafif derecede hasar gördü Bu depremde nice tarihi eserler yıkıldı , hasarlandı. Bu eserlerden biride şeker fabrikasının tescilli kulesidir.

Kulede resimde görüldüğü gibi çatlaklar oluşmuş, şerefe kısımından tuğlalar yerlere düşmüş.

Deprem sonrası bacanın kenarına gelişigüzel bir koruma bantı çekilmiş A dört kağıdına şeffaf dosya içinde" DİKKAT TESCİLLİ YAPIDIR. YIKILMA RİSKİ VARDIR. YAKLAŞMAK TEHLİKELİ VE YASAKTIR ! "bilgisayar çıktı yazısı sözde koruma şeridinin üstüne asılmış. O da yıpranmış. Kimsenin dikkatini bile çekmiyor.

Bacanın Müdürlüğün giriş kapısına yakın olması her gün personelin yüzlerce öğrencilerin bacanın yanından geçmesi tehlike arz etmektedir. Kırmızımtırak sarı renkli ateş tuğlasından yapılan fabrikanın bacası . Çıkan dumanı ve partikülleri uzağa taşımak için oldukça uzun yapılmış.İnce ve zarif görünümüyle adeta kara bulutlara tırmanıyor.

Malatya şeker fabrikasının bacası bir direk gibi, boru gibi görülmemiş. Ülkemizde yapılan fabrikaların bu bacaları dış düşmanlara karşı da bir top namlusu gibi görülmüş. Ancak, bu sanayi bacaları tüttükçe maddi ve manevi her türlü faydalanmışız ülke olarak... Yurt ekonomisine büyük katkılar sunmuş. Aynı zamanda bu fabrika binlerce kişiye de istihdam alanı yaratmış.

Şimdi de Şeker fabrikasnın yüzlerce dönüm arazisinin üzerine resmi binalar yapılarak kullanılmaktadır.

Şeker fabrikası ilimiz için dönemin ekonomik yapısını belirleyen önemli faktörlerden olup, günümüzde ayakta kalan bacanın korunması kent belleğinin korunması açısından önem taşımaktadır. Söz konusu çalışmada, bu yapıların tarihsel sürecin sürekliliğini sağlayabilmeleri için gereken ilk adım olan, fiziksel korumanın ve restorasyonun biran önce yapılması gerekmektedir.

Şehrin en önemli simgelerinden biri olacak Şeker fabrikasına ait tarihi baca restore edilip, aydınlatma yapılması ve etrafındaki yeşil alanın düzenlenmesiyle sporcuların, ziyaretcilerin burada dinlenebilecekleri bir alan elde edilebilir.

Not: Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne mesai saatlerinde iki kez gidip İl Müdürü Ebubekir Kayhan beyle depremde hasar gören baca hakkında görüşmek istedim yerinde olmadığından görüşemedim. Özel kalemine tlf 'numu ve emekli eğitimci yazar olarak adımı not aldırmama rağmen müdürlükten geri dönüşüm yapılmamıştır.

Yazı- Fotoğraf: Fikri Demirtaş

Fotoğraf Galerisi:

Yorumlar (0)

Kalan karakter : 450

Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!

Yazarın Diğer Yazıları

IŞIKLAR SÖNMESİN
08 Ocak 2024 00:23

Ali Kapısı Derneği Abdal Musa Birlik Lokması
20 Aralık 2023 00:23

Sazlılar Derneğinde Abdal Musa Lokması
07 Aralık 2023 00:23

Zeynel Abidin Vakfında Abdal Musa Lokması
03 Aralık 2023 00:23

Seyituşağı Köyünde Abdal Musa Birlik Lokması
16 Kasım 2023 00:23

MALATYADA REKLAM TABELACILIĞI
03 Kasım 2023 00:23

GÜNDÜZBEY- PINARBAŞI KAPTAJ GEZİSİ
17 Ekim 2023 00:23

KABAH ABDAL TÜRBESİ ve GÜRGÜR DEDE TÜRBESİ
10 Ekim 2023 00:23

ELEMENDİK PINARI
02 Ekim 2023 00:23

HEKİMHAN'DA 'TORLAKÇILAR' EKMEKLERİNİ ATEŞ VE KÜLDEN ÇIKARIYOR
09 Eylul 2023 00:23

HEKİMHAN KÖYLÜKÖYÜNDE SARIÇAM ORMANI
29 Ağustos 2023 00:23

BATTALGAZİ'DE ASIRLIK KARA DUT
22 Ağustos 2023 00:23

Zeynel Abidin'de Aşure Lokma Etkinliği
18 Ağustos 2023 00:23

Hekimhan'da Dört Yüz Yılık Ceviz Ağacı
05 Ağustos 2023 00:23

VEFA KONAĞI, DEPREMZEDELERE MESKEN OLDU!
03 Ağustos 2023 00:23

TARİHİ ESERLERE SAYGI
31 Temmuz 2023 00:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNDE SİNEMA ANILARI
28 Temmuz 2023 00:23

Profesyonel Fotoğrafçı HÜSEYİN KOÇ Son Yolculuğuna Uğurlandı
09 Temmuz 2023 00:23

BİR BOZKIR KÖYÜ GEBELİ / ARAPGİR
09 Temmuz 2023 00:23

Karapınar'da ŞAH -I MERDAN Ziyareti
09 Temmuz 2023 00:23

DOĞANYOL'UN YENİDEN DOĞUŞU
15 Haziran 2023 00:23

GELİNCİK TEPE
07 Haziran 2023 00:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜ 6 ŞUBAT DEPREMİNİN ARDINDAN
27 Mayıs 2023 00:23

ÂŞIK VEYSEL... Sivrialan köyüne yolculuk...
16 Mayıs 2023 00:23

MEMLEKETİM YIKIK VİRANE OLDU
19 Mart 2023 00:23

MALATYA'DA SITMA SAVAŞ VE BABAMIN ANILARI
13 Ocak 2023 00:23

MALATYA SÜMERBANK FABRİKASI İŞÇİSİNİN RÜYASI
28 Kasım 2022 00:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNÜN ' GARİP' MEZARLIĞINA SAHİP ÇIKILDI
25 Kasım 2022 00:23

ENGÜZEKLİLER CEM EVİNDE ABDAL MUSA - BİRLİK CEMİ
08 Kasım 2022 00:23

ADINI YİTİREN OKUL...Akçadağ Köy Enstitüsü
13 Ekim 2022 00:23

Hekimhan Ballıkaya (Mezirme) Mahallesi
22 Eylul 2022 00:23

HEKİMHAN-GİRMANA 1. KÜLTÜR ŞENLİĞİ
01 Eylul 2022 00:23

RUS PAZARI / BİT PAZARI
20 Ağustos 2022 00:23

MALATYA ÜÇ HORAN KİLİSESİNDE İKİNCİ AYİN
14 Ağustos 2022 00:23

Kiliseden Kültür Merkezine
28 Temmuz 2022 00:23

Aspuzu Bağları: Karadut Ağacı
11 Temmuz 2022 00:23

TEMMUZ SICAĞINDA İKİ KARA GÜN
04 Temmuz 2022 00:23

Fetiye Uzun Hasan Cami
30 Haziran 2022 00:23

Vefalı Malatyalıların Doğanşehir Gezisi
29 Haziran 2022 00:23

Malatya'da Venk Şapeli
29 Haziran 2022 00:23

CHP KÖY ENSTİTÜLERİ MASASI VE PROJELERİ
21 Haziran 2022 00:23

MALATYA'DA UMUMİ TUVALETLER SORUNU
20 Haziran 2022 00:23

SEYYİD AZİZ DEDE(Ape Aziz) ANMA ETKİNLİĞİ
15 Haziran 2022 00:23

MAVİ DEĞİRMEN / Seferihisar - İzmir
15 Haziran 2022 00:23

Bir Gezi Anısı
06 Haziran 2022 00:23

ASPUZU BAĞLARI
06 Haziran 2022 00:23

Hüseyin Doğan Dede 39.Ölüm Yıl Dönümünde Anıldı
25 Mayıs 2022 00:23

MALATYA DEMİRYOLU MENFEZİNİN HAZİN SONU
13 Mayıs 2022 00:23

MELİTA
10 Mayıs 2022 00:23

YAZAR ÖZGÜR SİNAN'LA ÇANAKKALE'DE KEYİFLİ BİR RÖPORTAJ
07 Mayıs 2022 00:23

KARAGÜL
30 Nisan 2022 00:23

TARİHİN İZİNDE... Mezar Taşlarından Yapılan Demir Yolu Menfezi
30 Nisan 2022 00:23

NE BAHARLARIMIZ GEÇTİ ÖMÜRDEN
11 Nisan 2022 00:23

MALATYA'DA KAYISI AĞAÇLARI ÇİÇEK AÇTI
04 Nisan 2022 00:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNÜN SAHİPSİZ MEZARLIĞI
01 Nisan 2022 00:23

Akçadağ Köy Enstitüsü 1947 mezunu Öğretmen MUAZZEZ YILMAZ
17 Mart 2022 00:23

ELAZIĞ/ KEBAN- DENİZLİ KÖYÜ KERVANSARAYI
25 Şubat 2022 00:23

Balıkesir'de Tahtakuşlar Köyü
14 Şubat 2022 00:23

GÜLE GÜLE BİLGE İNSAN, İSMAİL KAYGUSUZ...
04 Şubat 2022 00:23

Lütfi Özgünaydın: 'Bir zamanlar Kemaliye'
30 Ocak 2022 00:23

Malatyalı Yazar Necati Güngör beyi İstanbul'da ziyaret
25 Ocak 2022 00:23

KÖY ENSTİTÜLERİNDE KÜTÜPHANELER
24 Ocak 2022 00:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNDE SİNEMA ANILARI
24 Ocak 2022 00:23

Gazateci Hrant Dink katledildiği yerde anıldı.
24 Ocak 2022 00:23

Geçmişin İzinde DAMASCUS Sergisi
13 Aralık 2021 00:23

DEMİRYOLU KÜÇÜK İSTASYONLARI
03 Aralık 2021 00:23

MALATYADA YENİ FiDANCILAR SİTESİ HAZIR
22 Kasım 2021 00:23

Malatya'da Vanlı Hoca: Şeyh Hacı Hamid Hamd-î Vânî El- Malatî (1873 1955)
22 Kasım 2021 00:23

Malatya'da Venk Manastır ve Kilisesi
16 Kasım 2021 00:23

Malatya'da 'Venk' Manastır ve Kilisesi
25 Eylul 2021 00:23

ARGUVAN YOLLARINDA
15 Eylul 2021 00:23

HEKİMHANLI SADIK BABA
15 Eylul 2021 00:23

Malatya ERHAÇ Askeri Hava üssü Adı Nereden Geliyor
15 Eylul 2021 00:23

HEKİMHANLI ÂŞIK ESİRİ BABA
08 Eylul 2021 00:23

SÜRYANİ KADİM MOR BARSAUM MANASTIRI / DİLBER KALESİ
24 Ağustos 2021 00:23

ASLANTEPE HÖYÜĞÜ'NÜN UNESCO YOLCULUĞU... Temmuz 31, 2021
03 Ağustos 2021 00:23

Malatya'ya kuşbakışı bakanları şaşırtan dairesel tarlalar
27 Temmuz 2021 00:23

Aşağıbağlar Suflâ Cami (1850) Yeşilyurt/Malatya
26 Temmuz 2021 00:23

MALATYA'DA ROMA ODA MEZARLARI... YİNE TOKİ
26 Temmuz 2021 00:23

Okulun Atatürk Anıtına Saygısızlık
08 Temmuz 2021 00:23

MALATYA CASA ŞEHİTLİĞİNİN KÜNYELİ MAHZUN AĞAÇLARI
08 Temmuz 2021 00:23

ŞEKER FABRİKASININ ALKOL ÜNİTESİ KADERİNE TERK EDİLDİ
05 Temmuz 2021 00:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜ YERLEŞKESİNDEN HÜZÜNLÜ KARELER
28 Haziran 2021 00:23

BİN YILLIK SELÇUKLU KIRK KARDEŞLER MEZARLIĞI İÇLER ACISI HALDE
28 Haziran 2021 00:23

Ulu Camii Sit Alanına 30 yıl önce yapılan okul binası yıkıldı
07 Haziran 2021 00:23

Battalgazi Çolakoğlu Köyü
24 Mayıs 2021 00:23

Malatyada sebze fidelerini dikme, dönemi başladı
04 Mayıs 2021 00:23

Hurda Depolarının Şehir Dışına Çıkarılması
04 Mayıs 2021 00:23

Malatya'da İlkbahar
14 Nisan 2021 00:23

YOLUM DÜŞTÜ HACI BEKTAŞ'A
05 Nisan 2021 00:23

SANCAKTAR ABDULVAHAP GAZİ TÜRBESİ
18 Mart 2021 00:23

TOPKAPI SARAYI ve CELLAT ÇEŞMESİ
07 Mart 2021 00:23

KARACA AHMET SULTAN TÜRBESİ
07 Mart 2021 00:23

AYASOFYA'YA YOLCULUK.
27 Şubat 2021 00:23

MALATYA ÇINARLI CAMİİ / SURP ASDVADZADZİN Kilisesi
21 Şubat 2021 00:23

ŞAHKULU SULTAN DERGÂHI
07 Şubat 2021 00:23

ZEYNEP- KAMİL HASTANESİ ÖLÜMSÜZ BİR AŞK HİKAYESİ
01 Şubat 2021 00:23

MALATYALI İSMAİL AĞA CAMİİ. HAMAMI, ÇEŞMESİ
30 Ocak 2021 00:23

Koca Vaiz Baba Türbesi
30 Ocak 2021 00:23

TÜRBE VE TABUTDA ÖRTÜ (PÛŞÎDE) KÜLTÜRÜ
28 Aralık 2020 00:23

ŞEYH BEDREDDİN'İN MEZARINI YAPIN
25 Aralık 2020 00:23

UMUMİ TUVALETLER
09 Aralık 2020 00:23

HEKİMHAN, TARİHİ SURP PIRGİÇ KİLİSESİ
03 Aralık 2020 00:23

HEKİMHAN'IN TARİHİ MEZARLIKLARI ve YENİ MEZARLIĞIN HİKAYESİ
29 Kasım 2020 00:23

Hekimhan Hükümet Binası Yangını
26 Kasım 2020 00:23

ARAPGİR'İN KAHVERENGİ YOL LEVHALARI
19 Kasım 2020 00:23

İÇİNDE MEZARLIĞI OLAN OKUL
12 Kasım 2020 00:23

HEKİMHAN DİPSİZ GÖL (SÜLÜK GÖLÜ)
04 Kasım 2020 00:23

Malatya'dan Hatay'a Hafta Sonu Gezisi
28 Ekim 2020 00:23

MALATYA'DA İLYAS TENEKELİ KÖŞK MİNARELİ CAMİ
22 Ekim 2020 00:23

HEKİMHAN CEVİZiNİN HİKAYESİ
16 Ekim 2020 00:23

MALATYA SURP YERRORTUTYUN (Taşhoran ) Kilisenin Yeni Kubbesi.
14 Ekim 2020 00:23

Yüce dağ başında bir garip mezar
11 Ekim 2020 00:23

Hekimhan'ın Tarihi Çeşmeleri Kaderine mi Terk Edildi?
07 Ekim 2020 00:23

Kapatılan Köy okulları kaderine mi terk edildi?
06 Ekim 2020 00:23

DİLEYİCİ ROMANI-Fatma Çağlayan
16 Eylul 2020 00:23

12 EYLÜL KARANLIĞINDA KAYBOLAN BİR NESİL
13 Eylul 2020 00:23

SULTANSUYU HARASINA HİPODROM NEDEN YAPILMIYOR?
25 Temmuz 2020 00:23

MALATYA'DAN ERZİNCAN-BAŞBAĞLAR KÖYÜNE YOLCULUK...
23 Haziran 2020 00:23

Hekimhan-Güzelyurt Ilıca Tıpka Ocağı
19 Haziran 2020 00:23

HEKİMHAN - YAĞCA GEYİK ve DAĞ KEÇİSİ ÜRETİM MERKEZİ
16 Haziran 2020 00:23

FUGACI ABBAS USTA (Abbas Soğukpınar)
15 Haziran 2020 00:23

MALATYA KAYISI ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ
22 Mayıs 2020 00:23

Aziz Mor Ahron Kadim Süryani Manastırı (M.S 329)
17 Mayıs 2020 00:23

MALATYA SÜMER İLKOKULU BİNASI YIKILIYOR
11 Mayıs 2020 00:23

IŞIKLAR SÖNMESİN
23 Nisan 2020 00:23

370 YAŞINDA KIZILCIK AĞACI
19 Mart 2020 00:23

MEZAR TAŞLARINDAN YAPILAN DEMİRYOLU KÖPRÜSÜ
18 Mart 2020 00:23

Tüm Yazılar