Fikri Demirtaş
[email protected]
Yüce dağ başında bir garip mezar
11 Ekim 2020 09:40Geçen yıl Malatya - Yeşilyurt /Seyit Uşağı köyünde Meryem Ana,
Haçova( Atabay) köyünde bulunan Fadıl ziyaretine gitmek için, fotoğrafçı Hüseyin ile yola koyulduk.
Beydağından aşıp günü selamlayan güneş Malatya ovasına sarı çarşaf gibi seriliyordu.
Köy yolunda yavaş yavaş tepelere tırmanırken bir anda önümüzdeki tepede bir ağaç ve altında bir mezar beliriverdi...
Bozkırın ortasında tek başına bir ağaç, yemyeşil, dimdik, mağrur duruyordu... Tepede güneş parlıyordu, bozkırda bu ağacın gölgesinden başka gölge yoktu.. Güneşten yanan canlar bu gölgeye sığınabilirdi...
Kökü derinlere uzanan dalları çokta büyük olmayan bir ağaç.Suya hasret. Gözü göklere bakıyordu...
Hemen arabadan inip mezara selam verdikten sonra mezarın yoldaşı meşe ağaçıyla birlikte fotoğrafını çektik. Mezar taşında bir erkeğe ait olduğunu o zaman okumuştum . Mezarın hikayesi hakkında bilgiyi Haçovalı Hasan öğretmene sordum. O köylülerden sormuş öğrenmiş. Karlı bir kış günü şehirde ölen yaşlı bir köylü "ölürsem beni köyüme gömün" diye vasiyeti varmış. Çocuklarda kar kış demeden köylülerle birlikte yola çıkarlar. Yoğun kar yağışı tipi nedeniyle tepedeki mezarlığa gitmekte zorlanan köylüler. Mezarlığın alt tarafına düşen yola yakın meşe ağacının dibini kazma kürekle eşerek buraya gömerler...
Mezarın başındaki meşe ağacı yaz kış yapraklarını dökmeyen bir ağaç olmasına rağmen yaprakları sararır.
Meşe ağaçları ömürleri bakımından uzun ömürlü ağaçlar statüsündedir. Çünkü uygun ortamlarda 500 yıl kadar yaşayabilen meşe ağacı türleri bulunmaktadır.
Yemişlerine Palamut adı verilmektedir. Bu palamutun içindeki kestaneye benzer tohuma ise “Pelit” ismi verilir. Yemişleri oldukça değişik bir şekildedir.
Meşe palamudu Ağustos ve Eylül ayları arasının ortasında toplanarak 15 gün kadar kurutulur. Depolama özelliğine sahip olan bu meyve ve ağacı kimyasallardan uzak bir şekilde yetişir ve o şekilde kurutulur. Kuruduktan sonra kavrularak aynı fındık yer gibi kuru yemiş olarak yenir.
Meşe palamudu kestane gibi çizilir ve istenir ise fırın/ kül içerisinde pişirilir. Tava üzerinde de kavrularak yapılan meyve kavrulduktan sonra kabuklarından ayıklanarak yenmektedir.
Ağaçların mevsime göre değişmesi, meyveler vermesi, yeraltında köklerinin;
yeryüzünde de dallarının olması insanları her açıdan düşündürmüştür. Kimi toplumlar ağaçtan geldiklerini düşünerek onu yaratıcı olarak görmüş, kimi toplumlar ise yeraltı ve yeryüzüne ulaşması nedeniyle onun tanrıya
ulaşmada bir aracı olduğunu düşünmüştür. Tarih boyunca insanlar birçok ağaç türüne kutsal anlamlar yükleyerek o ağaçları kutsal Ağaç olarak kabullenmişlerdir
Malatya ve çevresinde kült konusu olan, yakınında mezar ve türbe bulunan/ bulunmayan ağaçlar. Bu ağaçların cinsi kara ağaç, meşe, ardıç, alıç, davın, dut, incir gibi tür-
lerden oluşmaktadır. Bu ağaçlar dua, dilek, hastalık, şükür vb.maksatlarla ziyaret edilmektedir. Ziyaret esnasında çaput bağlama, yazı yazma, dilek yazıp iliştirme, toprak
alıp yeme, taş alıp vucüda sürme şeklinde uygulamalar görülmektedir.
Anadolu'da dere tepe,dağ taş gezerken tenha ve ıssız yollarda, mezralarda, rüzgârlı bayırlarda, boz kırlarda,, dumanlı dağlarda, ormanlık alanlarda dolaşırken bir anda karşımıza bir mezar taşı, bir türbe,isimsiz bir yatır bizi selamlar .Hangi medeniyete ,dine ait olursa olsun, mezar taşı hangi dilde yazılırsa yazıksın ona saygı duyulur. Ziyaret edilir.Son zamanlarda artan tarihi çeşmelere, mezarlara, ibadet yerlerine zarar veren defineciler hariç.
Yalnız mezarların yoldaşı doğa anadır. Yattığı toprak, yaslandığı dağ, tepe, su kaynağı, üzerinde esen rüzgar, gölge yapan bulut, börtü böcek , taşına tüneyen kuştur. Yalnız mezarlar işte bu yüzden bize yalnız gelirler. Oysa onlar artık her canlıdan, her cansızdan, kısacası doğadan birer parça olmuştur.
Anadolu uçsuz bucaksız yol kenarlarında, tepelerde sessiz mezarlardan biri işte bu tozlu yolun sonunda otları saramış yeşil bir ağacın altında yatan sessiz bir mezar... Mahzuni baba sözü ile sazı ile ne güzel demiş...
“Hızlı hızlı giden yolcu
Bu mezarda bir garip var
Bak taşına acı acı
Bu mezarda bir garip var
Kurumuş yeşil otları
Toprak olmuş umutları
Gökte mavi bulutları
Bu mezarda bir garip var"
Zordur bozkırda tek ağaç olmak köklerinin ağı sarmalamış can dostudur kara toprak... Kuşlar yalnız bırakmaz. Tünek yeridir... Bir ağacın gölgesinde bir sürü yatar ...
Gece yıldızlar yorganı olur. Ay ışığında geceler, sessiz. Kuş sesleri ile uyanır. Yinede yalnızlık zordur bozkırda tek ağaç olmak.
Rüzgârda hışırdayan yapraklarının “Hû” çekip zikrettiğine inanılır. Çetin rüzgârla devirecekmiş gibi sallar,bazen dalları kırılır. Kışın beyaz yorganını sarılır. Baharla birlikte kuru dallara su yürür canlanır. Dallarında yeşil örtüler serilir. Doğanın döngüsü böyle devam eder...
O ağaca kim bilir kaç yıl sonra kimsesiz bir mezar komşu olmuş. İkisi de yalnız.
Ne çok insan, yazılı ve sözlü vasiyet eder ;"ölünce köyüme götürün beni..."
Nazım Hikmetin "vasiyetim " şiirinde söylediği gibi...
"Yoldaşlar, ölürsem o günden önce yani,
öylece gibi de görünüyor
Anadolu'da bir köy mezarlığına gömün beni
ve de uyarına gelirse
tepemde bir de çınar olursa
taş maş da istemez hani."
fotoğraf da görüldüğü gibi
"Hayat, gelip geçen bir gölge. İnsan dünyada bir ağaç altında gölgelenen, sonra da terk eden yolcu."
Yorumlar (0)
Yazarın Diğer Yazıları
IŞIKLAR SÖNMESİN
08 Ocak 2024 09:40
Ali Kapısı Derneği Abdal Musa Birlik Lokması
20 Aralık 2023 09:40
Sazlılar Derneğinde Abdal Musa Lokması
07 Aralık 2023 09:40
Zeynel Abidin Vakfında Abdal Musa Lokması
03 Aralık 2023 09:40
Seyituşağı Köyünde Abdal Musa Birlik Lokması
16 Kasım 2023 09:40
MALATYADA REKLAM TABELACILIĞI
03 Kasım 2023 09:40
Endüstri mirası tescili Tuğla Bacası restorasyonu bekliyor
28 Ekim 2023 09:40
GÜNDÜZBEY- PINARBAŞI KAPTAJ GEZİSİ
17 Ekim 2023 09:40
KABAH ABDAL TÜRBESİ ve GÜRGÜR DEDE TÜRBESİ
10 Ekim 2023 09:40
ELEMENDİK PINARI
02 Ekim 2023 09:40
HEKİMHAN'DA 'TORLAKÇILAR' EKMEKLERİNİ ATEŞ VE KÜLDEN ÇIKARIYOR
09 Eylul 2023 09:40
HEKİMHAN KÖYLÜKÖYÜNDE SARIÇAM ORMANI
29 Ağustos 2023 09:40
BATTALGAZİ'DE ASIRLIK KARA DUT
22 Ağustos 2023 09:40
Zeynel Abidin'de Aşure Lokma Etkinliği
18 Ağustos 2023 09:40
Hekimhan'da Dört Yüz Yılık Ceviz Ağacı
05 Ağustos 2023 09:40
VEFA KONAĞI, DEPREMZEDELERE MESKEN OLDU!
03 Ağustos 2023 09:40
TARİHİ ESERLERE SAYGI
31 Temmuz 2023 09:40
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNDE SİNEMA ANILARI
28 Temmuz 2023 09:40
Profesyonel Fotoğrafçı HÜSEYİN KOÇ Son Yolculuğuna Uğurlandı
09 Temmuz 2023 09:40
BİR BOZKIR KÖYÜ GEBELİ / ARAPGİR
09 Temmuz 2023 09:40
Karapınar'da ŞAH -I MERDAN Ziyareti
09 Temmuz 2023 09:40
DOĞANYOL'UN YENİDEN DOĞUŞU
15 Haziran 2023 09:40
GELİNCİK TEPE
07 Haziran 2023 09:40
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜ 6 ŞUBAT DEPREMİNİN ARDINDAN
27 Mayıs 2023 09:40
ÂŞIK VEYSEL... Sivrialan köyüne yolculuk...
16 Mayıs 2023 09:40
MEMLEKETİM YIKIK VİRANE OLDU
19 Mart 2023 09:40
MALATYA'DA SITMA SAVAŞ VE BABAMIN ANILARI
13 Ocak 2023 09:40
MALATYA SÜMERBANK FABRİKASI İŞÇİSİNİN RÜYASI
28 Kasım 2022 09:40
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNÜN ' GARİP' MEZARLIĞINA SAHİP ÇIKILDI
25 Kasım 2022 09:40
ENGÜZEKLİLER CEM EVİNDE ABDAL MUSA - BİRLİK CEMİ
08 Kasım 2022 09:40
ADINI YİTİREN OKUL...Akçadağ Köy Enstitüsü
13 Ekim 2022 09:40
Hekimhan Ballıkaya (Mezirme) Mahallesi
22 Eylul 2022 09:40
HEKİMHAN-GİRMANA 1. KÜLTÜR ŞENLİĞİ
01 Eylul 2022 09:40
RUS PAZARI / BİT PAZARI
20 Ağustos 2022 09:40
MALATYA ÜÇ HORAN KİLİSESİNDE İKİNCİ AYİN
14 Ağustos 2022 09:40
Kiliseden Kültür Merkezine
28 Temmuz 2022 09:40
Aspuzu Bağları: Karadut Ağacı
11 Temmuz 2022 09:40
TEMMUZ SICAĞINDA İKİ KARA GÜN
04 Temmuz 2022 09:40
Fetiye Uzun Hasan Cami
30 Haziran 2022 09:40
Vefalı Malatyalıların Doğanşehir Gezisi
29 Haziran 2022 09:40
Malatya'da Venk Şapeli
29 Haziran 2022 09:40
CHP KÖY ENSTİTÜLERİ MASASI VE PROJELERİ
21 Haziran 2022 09:40
MALATYA'DA UMUMİ TUVALETLER SORUNU
20 Haziran 2022 09:40
SEYYİD AZİZ DEDE(Ape Aziz) ANMA ETKİNLİĞİ
15 Haziran 2022 09:40
MAVİ DEĞİRMEN / Seferihisar - İzmir
15 Haziran 2022 09:40
Bir Gezi Anısı
06 Haziran 2022 09:40
ASPUZU BAĞLARI
06 Haziran 2022 09:40
Hüseyin Doğan Dede 39.Ölüm Yıl Dönümünde Anıldı
25 Mayıs 2022 09:40
MALATYA DEMİRYOLU MENFEZİNİN HAZİN SONU
13 Mayıs 2022 09:40
MELİTA
10 Mayıs 2022 09:40
YAZAR ÖZGÜR SİNAN'LA ÇANAKKALE'DE KEYİFLİ BİR RÖPORTAJ
07 Mayıs 2022 09:40
KARAGÜL
30 Nisan 2022 09:40
TARİHİN İZİNDE... Mezar Taşlarından Yapılan Demir Yolu Menfezi
30 Nisan 2022 09:40
NE BAHARLARIMIZ GEÇTİ ÖMÜRDEN
11 Nisan 2022 09:40
MALATYA'DA KAYISI AĞAÇLARI ÇİÇEK AÇTI
04 Nisan 2022 09:40
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNÜN SAHİPSİZ MEZARLIĞI
01 Nisan 2022 09:40
Akçadağ Köy Enstitüsü 1947 mezunu Öğretmen MUAZZEZ YILMAZ
17 Mart 2022 09:40
ELAZIĞ/ KEBAN- DENİZLİ KÖYÜ KERVANSARAYI
25 Şubat 2022 09:40
Balıkesir'de Tahtakuşlar Köyü
14 Şubat 2022 09:40
GÜLE GÜLE BİLGE İNSAN, İSMAİL KAYGUSUZ...
04 Şubat 2022 09:40
Lütfi Özgünaydın: 'Bir zamanlar Kemaliye'
30 Ocak 2022 09:40
Malatyalı Yazar Necati Güngör beyi İstanbul'da ziyaret
25 Ocak 2022 09:40
KÖY ENSTİTÜLERİNDE KÜTÜPHANELER
24 Ocak 2022 09:40
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNDE SİNEMA ANILARI
24 Ocak 2022 09:40
Gazateci Hrant Dink katledildiği yerde anıldı.
24 Ocak 2022 09:40
Geçmişin İzinde DAMASCUS Sergisi
13 Aralık 2021 09:40
DEMİRYOLU KÜÇÜK İSTASYONLARI
03 Aralık 2021 09:40
MALATYADA YENİ FiDANCILAR SİTESİ HAZIR
22 Kasım 2021 09:40
Malatya'da Vanlı Hoca: Şeyh Hacı Hamid Hamd-î Vânî El- Malatî (1873 1955)
22 Kasım 2021 09:40
Malatya'da Venk Manastır ve Kilisesi
16 Kasım 2021 09:40
Malatya'da 'Venk' Manastır ve Kilisesi
25 Eylul 2021 09:40
ARGUVAN YOLLARINDA
15 Eylul 2021 09:40
HEKİMHANLI SADIK BABA
15 Eylul 2021 09:40
Malatya ERHAÇ Askeri Hava üssü Adı Nereden Geliyor
15 Eylul 2021 09:40
HEKİMHANLI ÂŞIK ESİRİ BABA
08 Eylul 2021 09:40
SÜRYANİ KADİM MOR BARSAUM MANASTIRI / DİLBER KALESİ
24 Ağustos 2021 09:40
ASLANTEPE HÖYÜĞÜ'NÜN UNESCO YOLCULUĞU... Temmuz 31, 2021
03 Ağustos 2021 09:40
Malatya'ya kuşbakışı bakanları şaşırtan dairesel tarlalar
27 Temmuz 2021 09:40
Aşağıbağlar Suflâ Cami (1850) Yeşilyurt/Malatya
26 Temmuz 2021 09:40
MALATYA'DA ROMA ODA MEZARLARI... YİNE TOKİ
26 Temmuz 2021 09:40
Okulun Atatürk Anıtına Saygısızlık
08 Temmuz 2021 09:40
MALATYA CASA ŞEHİTLİĞİNİN KÜNYELİ MAHZUN AĞAÇLARI
08 Temmuz 2021 09:40
ŞEKER FABRİKASININ ALKOL ÜNİTESİ KADERİNE TERK EDİLDİ
05 Temmuz 2021 09:40
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜ YERLEŞKESİNDEN HÜZÜNLÜ KARELER
28 Haziran 2021 09:40
BİN YILLIK SELÇUKLU KIRK KARDEŞLER MEZARLIĞI İÇLER ACISI HALDE
28 Haziran 2021 09:40
Ulu Camii Sit Alanına 30 yıl önce yapılan okul binası yıkıldı
07 Haziran 2021 09:40
Battalgazi Çolakoğlu Köyü
24 Mayıs 2021 09:40
Malatyada sebze fidelerini dikme, dönemi başladı
04 Mayıs 2021 09:40
Hurda Depolarının Şehir Dışına Çıkarılması
04 Mayıs 2021 09:40
Malatya'da İlkbahar
14 Nisan 2021 09:40
YOLUM DÜŞTÜ HACI BEKTAŞ'A
05 Nisan 2021 09:40
SANCAKTAR ABDULVAHAP GAZİ TÜRBESİ
18 Mart 2021 09:40
TOPKAPI SARAYI ve CELLAT ÇEŞMESİ
07 Mart 2021 09:40
KARACA AHMET SULTAN TÜRBESİ
07 Mart 2021 09:40
AYASOFYA'YA YOLCULUK.
27 Şubat 2021 09:40
MALATYA ÇINARLI CAMİİ / SURP ASDVADZADZİN Kilisesi
21 Şubat 2021 09:40
ŞAHKULU SULTAN DERGÂHI
07 Şubat 2021 09:40
ZEYNEP- KAMİL HASTANESİ ÖLÜMSÜZ BİR AŞK HİKAYESİ
01 Şubat 2021 09:40
MALATYALI İSMAİL AĞA CAMİİ. HAMAMI, ÇEŞMESİ
30 Ocak 2021 09:40
Koca Vaiz Baba Türbesi
30 Ocak 2021 09:40
TÜRBE VE TABUTDA ÖRTÜ (PÛŞÎDE) KÜLTÜRÜ
28 Aralık 2020 09:40
ŞEYH BEDREDDİN'İN MEZARINI YAPIN
25 Aralık 2020 09:40
UMUMİ TUVALETLER
09 Aralık 2020 09:40
HEKİMHAN, TARİHİ SURP PIRGİÇ KİLİSESİ
03 Aralık 2020 09:40
HEKİMHAN'IN TARİHİ MEZARLIKLARI ve YENİ MEZARLIĞIN HİKAYESİ
29 Kasım 2020 09:40
Hekimhan Hükümet Binası Yangını
26 Kasım 2020 09:40
ARAPGİR'İN KAHVERENGİ YOL LEVHALARI
19 Kasım 2020 09:40
İÇİNDE MEZARLIĞI OLAN OKUL
12 Kasım 2020 09:40
HEKİMHAN DİPSİZ GÖL (SÜLÜK GÖLÜ)
04 Kasım 2020 09:40
Malatya'dan Hatay'a Hafta Sonu Gezisi
28 Ekim 2020 09:40
MALATYA'DA İLYAS TENEKELİ KÖŞK MİNARELİ CAMİ
22 Ekim 2020 09:40
HEKİMHAN CEVİZiNİN HİKAYESİ
16 Ekim 2020 09:40
MALATYA SURP YERRORTUTYUN (Taşhoran ) Kilisenin Yeni Kubbesi.
14 Ekim 2020 09:40
Hekimhan'ın Tarihi Çeşmeleri Kaderine mi Terk Edildi?
07 Ekim 2020 09:40
Kapatılan Köy okulları kaderine mi terk edildi?
06 Ekim 2020 09:40
DİLEYİCİ ROMANI-Fatma Çağlayan
16 Eylul 2020 09:40
12 EYLÜL KARANLIĞINDA KAYBOLAN BİR NESİL
13 Eylul 2020 09:40
SULTANSUYU HARASINA HİPODROM NEDEN YAPILMIYOR?
25 Temmuz 2020 09:40
MALATYA'DAN ERZİNCAN-BAŞBAĞLAR KÖYÜNE YOLCULUK...
23 Haziran 2020 09:40
Hekimhan-Güzelyurt Ilıca Tıpka Ocağı
19 Haziran 2020 09:40
HEKİMHAN - YAĞCA GEYİK ve DAĞ KEÇİSİ ÜRETİM MERKEZİ
16 Haziran 2020 09:40
FUGACI ABBAS USTA (Abbas Soğukpınar)
15 Haziran 2020 09:40
MALATYA KAYISI ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ
22 Mayıs 2020 09:40
Aziz Mor Ahron Kadim Süryani Manastırı (M.S 329)
17 Mayıs 2020 09:40
MALATYA SÜMER İLKOKULU BİNASI YIKILIYOR
11 Mayıs 2020 09:40
IŞIKLAR SÖNMESİN
23 Nisan 2020 09:40
370 YAŞINDA KIZILCIK AĞACI
19 Mart 2020 09:40
MEZAR TAŞLARINDAN YAPILAN DEMİRYOLU KÖPRÜSÜ
18 Mart 2020 09:40