Malatya'da Vanlı Hoca: Şeyh Hacı Hamid Hamd-î Vânî El- Malatî (1873 1955)

22 Kasım 2021 01:23

Fotoğraf - yazı : Gezgin öğretmen, Fikri Demirtaş

Fotoğrafta görüldüğü gibi mezar taşında Nakşîbendi silsilesinden Seyid Fehim Arvâsinin Halifesi Şeyh Hacı Hamid Hamd-î Vanî el- Malatî

Murtaza İbn Ali Efendi İbn Demir İbn İsmail ( D. 1873- Ö.1955)

Tüm mezar taşlarında yazılan Ruhuna El - Fatiha yazısı bu mezar taşında yazılmamış?

Malatya’nın şehir merkezi içindeki en ahretle, öteki dünya ile ilgili yerlerinden birisi Kuyuönü Mezarlığı’dır. Paşaköşkü’nden başlayıp Kuyuönü boyunca uzanan mezarlığın güneyi ise Cemal Gürsel’e bakıyor. 3 kapısı olan mezarlığın kuzeyinde, güneyinde ve batısında giriş kapıları var. Güney’den, Cemal Gürsel’den girince mezarlığın ortasında buluyorsunuz kendinizi. Kuzey tarafındaki orta giriş dışında bir de Batı’sında Kuyuönü’ne çıkan bir kapısı var. Mezarlığı üstünden derme kanalı ve yol , alt tarafından Yeşilyurt yolu geçmektedir. Dört tarafı yol. Apartmanların içinde tek yeşil alan bu mezarlıktır. 1990’lardan itibaren defin yapılmayan mezarlıkta 1940'lı yıllardan sonra vefat eden pek çok insan gömülü. Yerel medyada edindiğim bilgilere göre Güney Kuşak Yolu nedeniyle, Kuyuönü (Aşağı Banazı) Mezarlığı’ndan 3 bin civarında mezar, 2015 yılında Şehir Mezarlığı’nda oluşturulan bölüme nakledilmiş. Mezarlar nakledilirken, dini tören yapılmış, çıkarılan kemikler, kefenlenerek Şehir Mezarlığı’nda gömülmüş.

Malatya - Yeşilyurtda bulunan Malatya Büyükşehir Belediyesi Kuyuönü Mezarlığına orta kapıdan içeri girdiğimde yeşil boyalı demir parmaklıklar içinde bir mezar dikkatimi çekti. Yanına yaklaşınca mezar taşında Son Osmanlı Ulemalarından Şeyh Haci Hamid Hamdî-i Vânî El Malatî'nin mezarı olduğunu gördüm.

Malatyada Vanlı Hoca olarakta bilinmektedir.

Saygın bir âlimdir... Mezarı sürekli ziyaret edilmektedir. Ruhu Şad olsun...

Mezarın iki yan cephesinden okunacak şekilde kocaman bir tabelaya hayatı hakkında bir yazı yazılmış. Ziyarete gelenler içinde sessizce dua edenler olduğu gibi, mezarın demirden elini uzatarak öpen, kabire el süren, toprağı avuçlayanlar vardı. Bu mezarın çevresinde müritlerin mezarı da dikkat çekiyordu. Mezarın baş kısmının karşısında yolun kenarında çeşmede yeşil yağlı boyayla boyanmıştı.

"İslam dininde de mezarlıkların ziyaret edilmesi, bu vesileyle ölümün hatırlanması ve orada yatanlardan ibret alınması dinimizin tavsiye ettiği hususlardandır. Kabir ziyaretinde bulunan kişi, ahireti hatırlamalı, dünyanın geçici olduğunu ve bir gün kendisinin de öleceğini düşünmelidir.

Hz. Peygamber (s.a.s.), geceleri Baki’ kabristanına gelir ve “Müminler yurdunun sakinleri, sizlere selam olsun. İnşallah biz de size katılacağız. Bizler ve sizler için Allah’tan afiyet dilerim; Allah’ım, Baki’ kabristanında bulunanları bağışla.” diye dua ederlerdi. Kabir ziyaretinde bulunan kişinin ölü için dua etmesi ve Kur’an okuyarak sevabını orada bulunanların ruhlarına bağışlaması uygun olur.

Ancak, kabir ve türbe ziyaretlerinde İslam’ın özüne ve tevhit anlayışına ters düşen, itikadı bakımdan da zararlı olan tutum ve davranışlardan uzak durmak gerekir. Kabrin başında yüksek sesle ağlayıp gürültü yapmak, kabrin parmaklık ve taşlarını öpmek, onlara sarılıp ağlamak İslam ile bağdaşmaz. Türbelerde yatan kişileri beşer üstü varlıklar olarak görmek; bu zatların duaları kabul ettiğine, ilâhi kudretlerinin olduğuna inanmak doğru olmadığı gibi, bir kısım ihtiyaç ve dilekleri onlara arz etmek, kendilerinden medet ummak, bu ziyaretleri dinî bir vecibe gibi telakki etmek; bez bağlamak, mum yakmak, kurban kesmek, şeker vb. yiyecek maddeleri dağıtarak onlardan yardım dilemek gibi davranışlarda bulunmak da, tevhid dini olan İslam’la bağdaşmaz. Ölen kişilerden medet ummak ve onlardan bazı şeyler beklemek iman açısından tehlikeli bir davranıştır.( Alıntı Din İşleri Kurul Bşk.lığı)

Batıl inanış ve hurafeleri yayanların zararları sadece kendi şahısları veya muhatapları ile de sınırlı değildir. Bunlar, din dışı uygulamalarını din kılıfı altında sergiledikleri için insanların saf inançlarını bozmakta ve böylece hem yüce dinimize, hem de halkımıza pek büyük zararlar vermektedirler. Öyle ise İslam’ın ulviyetini ve kutsiyetini gölgeleyen, onun dinamizmini ve hamleci ruhunu olumsuz yönde etkileyen bu asılsız inanç ve uygulamalara karşı mücadele etmek, yüce dinimizi bu saçma inançlardan arındırmaya çalışmak her olgun müminin vazifesi olmalıdır. Bunun için yılmadan, usanmadan mücadele etmek gerekir.

Bidat ve batıl inançlardan korunabilmenin en güvenilir yolu Kur’an ve sünnete sığınmaktır. İlk emri "Oku" ile başlayan yüce kitabımız Kur’an’ı bir kere bile okuyup anlamayan insanların bu batıl kıskacın pençesinden kurtulmaları pek kolay değildir.

Mezarda asılan yazının fotoğrafını çektim. Mezara asılan yazı ;

"Şeyh Hacı Hamid Hamdî-i Vânî El Malatî

1873 senesinde Van Vilayetinin Aşağı Nurşin mahallesinde doğup mahalle mektebinde Bekir Efendi Hoca’dan başlayarak Kur’an ilimlerini okudu.

1879’da öğrenimine başlayarak 1884’de birincilikle mezun oldu. Vergi dairesinde görevlendirildiği sırada İskenderpaşa Medresesi’nde Muid Ahmet Efendi’den Arabi dersleri aldı. 1891’de Bayburt Müftüsü Ali Efendi’den Temel İslam Bilimleri tahsil ettikten sonra ileri düzey ilim tahsili için Dersaadet Fatih Medresesine yerleşerek Dersiam ( Ordinarius Profesör) Mustafa Efendi ve Şiranlı meşhur Halis Efendiden dersler aldı. 1895 ‘te Hicaz ‘a uzun süreli görevden sonra İstanbul ‘da derslere devam etti. 1897’de Hicaz’da teravih kıldırdı. 1900 ‘de diploma alarak İzmir Ödemiş İbrahim Efendi Medresesine Müderris tayin edildi.

1905’de sıla-i rahim için Van’a döndü. Daru’l- Muallimin (Öğretmen Okulu) muallimliğine, ilköğretim müfettişliğine ve lise Arab Dili Muallimliğine tayin edildi. 1907 ‘de hukuk mahkemesi üyeliğine atanarak aynı zamanda 1911’de Van Hoşab müftülüğüne tayin edildi.

Dünya Savaşı’nda kent istilaya uğrayınca ailesi gözleri önünde hunharca katledilerek tek başına kaldı. Hapsedildi, konuşması ve iş birliği yapması için işkenceye uğradı. Tıp bilgisi sayesinde bir Rus subayını tedavi etmesi karşılığında hapisten kaçması sağlandı. Aylar süren dağ yolculuğu ile Urfa’ya hicret etti. Urfa Suruç Çekirge ambar memurluğuna tayin edildi. Urfa’nın Fransız ve İngilizler tarafından işgal edileceği duyulunca 1917’de Malatya’ya hicret etti.

Hamidiye Camii (Yeni Camii) ve diğer mahalle camilerinde halka konuşmalar, hitabet ve vaazlarla irşad ve bilinçlendirme faaliyetlerinde bulundu. Bir müddet sonra dönemin hassa şartları gereği bu faaliyetlerine ara vermek zorunda kaldı ve kitaplarını tamamlamaya yöneldi.

1895 ve 1897 tarihlerinde iki defa Hicaz görevi esnasında Abdullah Mekkî oğlu Halid’den Nakşî haraketi Letaifini ve 1893’de Seyid Fehim Arvâs’î den ezkar talimini alarak her ikisinden icazet aldı.

Kaleme aldığı kitapları:

1) Zübdetü’l – Berâhin Rücümen li’ş – Şeyâtin,

2) Zübdetü’l- İrfân fi Tedkiki ‘i İrfân

3) Zübdetü’i Merviyye Fi’t- Teşrih ve’l- Kemeviyye

4) Zübdetü’l -Müsemmâ fi Hükmi-l Esmâ

Ona, ailesine ve ihvanlarına selam olsun el -Fatiha

Hazırlayan

Doç. Dr. Mustafa Altunkaya

İnönü Üniversitesi Öğretim Üyesi."

Yorumlar (0)

Kalan karakter : 450

Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!

Yazarın Diğer Yazıları

IŞIKLAR SÖNMESİN
08 Ocak 2024 01:23

Ali Kapısı Derneği Abdal Musa Birlik Lokması
20 Aralık 2023 01:23

Sazlılar Derneğinde Abdal Musa Lokması
07 Aralık 2023 01:23

Zeynel Abidin Vakfında Abdal Musa Lokması
03 Aralık 2023 01:23

Seyituşağı Köyünde Abdal Musa Birlik Lokması
16 Kasım 2023 01:23

MALATYADA REKLAM TABELACILIĞI
03 Kasım 2023 01:23

Endüstri mirası tescili Tuğla Bacası restorasyonu bekliyor
28 Ekim 2023 01:23

GÜNDÜZBEY- PINARBAŞI KAPTAJ GEZİSİ
17 Ekim 2023 01:23

KABAH ABDAL TÜRBESİ ve GÜRGÜR DEDE TÜRBESİ
10 Ekim 2023 01:23

ELEMENDİK PINARI
02 Ekim 2023 01:23

HEKİMHAN'DA 'TORLAKÇILAR' EKMEKLERİNİ ATEŞ VE KÜLDEN ÇIKARIYOR
09 Eylul 2023 01:23

HEKİMHAN KÖYLÜKÖYÜNDE SARIÇAM ORMANI
29 Ağustos 2023 01:23

BATTALGAZİ'DE ASIRLIK KARA DUT
22 Ağustos 2023 01:23

Zeynel Abidin'de Aşure Lokma Etkinliği
18 Ağustos 2023 01:23

Hekimhan'da Dört Yüz Yılık Ceviz Ağacı
05 Ağustos 2023 01:23

VEFA KONAĞI, DEPREMZEDELERE MESKEN OLDU!
03 Ağustos 2023 01:23

TARİHİ ESERLERE SAYGI
31 Temmuz 2023 01:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNDE SİNEMA ANILARI
28 Temmuz 2023 01:23

Profesyonel Fotoğrafçı HÜSEYİN KOÇ Son Yolculuğuna Uğurlandı
09 Temmuz 2023 01:23

BİR BOZKIR KÖYÜ GEBELİ / ARAPGİR
09 Temmuz 2023 01:23

Karapınar'da ŞAH -I MERDAN Ziyareti
09 Temmuz 2023 01:23

DOĞANYOL'UN YENİDEN DOĞUŞU
15 Haziran 2023 01:23

GELİNCİK TEPE
07 Haziran 2023 01:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜ 6 ŞUBAT DEPREMİNİN ARDINDAN
27 Mayıs 2023 01:23

ÂŞIK VEYSEL... Sivrialan köyüne yolculuk...
16 Mayıs 2023 01:23

MEMLEKETİM YIKIK VİRANE OLDU
19 Mart 2023 01:23

MALATYA'DA SITMA SAVAŞ VE BABAMIN ANILARI
13 Ocak 2023 01:23

MALATYA SÜMERBANK FABRİKASI İŞÇİSİNİN RÜYASI
28 Kasım 2022 01:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNÜN ' GARİP' MEZARLIĞINA SAHİP ÇIKILDI
25 Kasım 2022 01:23

ENGÜZEKLİLER CEM EVİNDE ABDAL MUSA - BİRLİK CEMİ
08 Kasım 2022 01:23

ADINI YİTİREN OKUL...Akçadağ Köy Enstitüsü
13 Ekim 2022 01:23

Hekimhan Ballıkaya (Mezirme) Mahallesi
22 Eylul 2022 01:23

HEKİMHAN-GİRMANA 1. KÜLTÜR ŞENLİĞİ
01 Eylul 2022 01:23

RUS PAZARI / BİT PAZARI
20 Ağustos 2022 01:23

MALATYA ÜÇ HORAN KİLİSESİNDE İKİNCİ AYİN
14 Ağustos 2022 01:23

Kiliseden Kültür Merkezine
28 Temmuz 2022 01:23

Aspuzu Bağları: Karadut Ağacı
11 Temmuz 2022 01:23

TEMMUZ SICAĞINDA İKİ KARA GÜN
04 Temmuz 2022 01:23

Fetiye Uzun Hasan Cami
30 Haziran 2022 01:23

Vefalı Malatyalıların Doğanşehir Gezisi
29 Haziran 2022 01:23

Malatya'da Venk Şapeli
29 Haziran 2022 01:23

CHP KÖY ENSTİTÜLERİ MASASI VE PROJELERİ
21 Haziran 2022 01:23

MALATYA'DA UMUMİ TUVALETLER SORUNU
20 Haziran 2022 01:23

SEYYİD AZİZ DEDE(Ape Aziz) ANMA ETKİNLİĞİ
15 Haziran 2022 01:23

MAVİ DEĞİRMEN / Seferihisar - İzmir
15 Haziran 2022 01:23

Bir Gezi Anısı
06 Haziran 2022 01:23

ASPUZU BAĞLARI
06 Haziran 2022 01:23

Hüseyin Doğan Dede 39.Ölüm Yıl Dönümünde Anıldı
25 Mayıs 2022 01:23

MALATYA DEMİRYOLU MENFEZİNİN HAZİN SONU
13 Mayıs 2022 01:23

MELİTA
10 Mayıs 2022 01:23

YAZAR ÖZGÜR SİNAN'LA ÇANAKKALE'DE KEYİFLİ BİR RÖPORTAJ
07 Mayıs 2022 01:23

KARAGÜL
30 Nisan 2022 01:23

TARİHİN İZİNDE... Mezar Taşlarından Yapılan Demir Yolu Menfezi
30 Nisan 2022 01:23

NE BAHARLARIMIZ GEÇTİ ÖMÜRDEN
11 Nisan 2022 01:23

MALATYA'DA KAYISI AĞAÇLARI ÇİÇEK AÇTI
04 Nisan 2022 01:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNÜN SAHİPSİZ MEZARLIĞI
01 Nisan 2022 01:23

Akçadağ Köy Enstitüsü 1947 mezunu Öğretmen MUAZZEZ YILMAZ
17 Mart 2022 01:23

ELAZIĞ/ KEBAN- DENİZLİ KÖYÜ KERVANSARAYI
25 Şubat 2022 01:23

Balıkesir'de Tahtakuşlar Köyü
14 Şubat 2022 01:23

GÜLE GÜLE BİLGE İNSAN, İSMAİL KAYGUSUZ...
04 Şubat 2022 01:23

Lütfi Özgünaydın: 'Bir zamanlar Kemaliye'
30 Ocak 2022 01:23

Malatyalı Yazar Necati Güngör beyi İstanbul'da ziyaret
25 Ocak 2022 01:23

KÖY ENSTİTÜLERİNDE KÜTÜPHANELER
24 Ocak 2022 01:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNDE SİNEMA ANILARI
24 Ocak 2022 01:23

Gazateci Hrant Dink katledildiği yerde anıldı.
24 Ocak 2022 01:23

Geçmişin İzinde DAMASCUS Sergisi
13 Aralık 2021 01:23

DEMİRYOLU KÜÇÜK İSTASYONLARI
03 Aralık 2021 01:23

MALATYADA YENİ FiDANCILAR SİTESİ HAZIR
22 Kasım 2021 01:23

Malatya'da Venk Manastır ve Kilisesi
16 Kasım 2021 01:23

Malatya'da 'Venk' Manastır ve Kilisesi
25 Eylul 2021 01:23

ARGUVAN YOLLARINDA
15 Eylul 2021 01:23

HEKİMHANLI SADIK BABA
15 Eylul 2021 01:23

Malatya ERHAÇ Askeri Hava üssü Adı Nereden Geliyor
15 Eylul 2021 01:23

HEKİMHANLI ÂŞIK ESİRİ BABA
08 Eylul 2021 01:23

SÜRYANİ KADİM MOR BARSAUM MANASTIRI / DİLBER KALESİ
24 Ağustos 2021 01:23

ASLANTEPE HÖYÜĞÜ'NÜN UNESCO YOLCULUĞU... Temmuz 31, 2021
03 Ağustos 2021 01:23

Malatya'ya kuşbakışı bakanları şaşırtan dairesel tarlalar
27 Temmuz 2021 01:23

Aşağıbağlar Suflâ Cami (1850) Yeşilyurt/Malatya
26 Temmuz 2021 01:23

MALATYA'DA ROMA ODA MEZARLARI... YİNE TOKİ
26 Temmuz 2021 01:23

Okulun Atatürk Anıtına Saygısızlık
08 Temmuz 2021 01:23

MALATYA CASA ŞEHİTLİĞİNİN KÜNYELİ MAHZUN AĞAÇLARI
08 Temmuz 2021 01:23

ŞEKER FABRİKASININ ALKOL ÜNİTESİ KADERİNE TERK EDİLDİ
05 Temmuz 2021 01:23

AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜ YERLEŞKESİNDEN HÜZÜNLÜ KARELER
28 Haziran 2021 01:23

BİN YILLIK SELÇUKLU KIRK KARDEŞLER MEZARLIĞI İÇLER ACISI HALDE
28 Haziran 2021 01:23

Ulu Camii Sit Alanına 30 yıl önce yapılan okul binası yıkıldı
07 Haziran 2021 01:23

Battalgazi Çolakoğlu Köyü
24 Mayıs 2021 01:23

Malatyada sebze fidelerini dikme, dönemi başladı
04 Mayıs 2021 01:23

Hurda Depolarının Şehir Dışına Çıkarılması
04 Mayıs 2021 01:23

Malatya'da İlkbahar
14 Nisan 2021 01:23

YOLUM DÜŞTÜ HACI BEKTAŞ'A
05 Nisan 2021 01:23

SANCAKTAR ABDULVAHAP GAZİ TÜRBESİ
18 Mart 2021 01:23

TOPKAPI SARAYI ve CELLAT ÇEŞMESİ
07 Mart 2021 01:23

KARACA AHMET SULTAN TÜRBESİ
07 Mart 2021 01:23

AYASOFYA'YA YOLCULUK.
27 Şubat 2021 01:23

MALATYA ÇINARLI CAMİİ / SURP ASDVADZADZİN Kilisesi
21 Şubat 2021 01:23

ŞAHKULU SULTAN DERGÂHI
07 Şubat 2021 01:23

ZEYNEP- KAMİL HASTANESİ ÖLÜMSÜZ BİR AŞK HİKAYESİ
01 Şubat 2021 01:23

MALATYALI İSMAİL AĞA CAMİİ. HAMAMI, ÇEŞMESİ
30 Ocak 2021 01:23

Koca Vaiz Baba Türbesi
30 Ocak 2021 01:23

TÜRBE VE TABUTDA ÖRTÜ (PÛŞÎDE) KÜLTÜRÜ
28 Aralık 2020 01:23

ŞEYH BEDREDDİN'İN MEZARINI YAPIN
25 Aralık 2020 01:23

UMUMİ TUVALETLER
09 Aralık 2020 01:23

HEKİMHAN, TARİHİ SURP PIRGİÇ KİLİSESİ
03 Aralık 2020 01:23

HEKİMHAN'IN TARİHİ MEZARLIKLARI ve YENİ MEZARLIĞIN HİKAYESİ
29 Kasım 2020 01:23

Hekimhan Hükümet Binası Yangını
26 Kasım 2020 01:23

ARAPGİR'İN KAHVERENGİ YOL LEVHALARI
19 Kasım 2020 01:23

İÇİNDE MEZARLIĞI OLAN OKUL
12 Kasım 2020 01:23

HEKİMHAN DİPSİZ GÖL (SÜLÜK GÖLÜ)
04 Kasım 2020 01:23

Malatya'dan Hatay'a Hafta Sonu Gezisi
28 Ekim 2020 01:23

MALATYA'DA İLYAS TENEKELİ KÖŞK MİNARELİ CAMİ
22 Ekim 2020 01:23

HEKİMHAN CEVİZiNİN HİKAYESİ
16 Ekim 2020 01:23

MALATYA SURP YERRORTUTYUN (Taşhoran ) Kilisenin Yeni Kubbesi.
14 Ekim 2020 01:23

Yüce dağ başında bir garip mezar
11 Ekim 2020 01:23

Hekimhan'ın Tarihi Çeşmeleri Kaderine mi Terk Edildi?
07 Ekim 2020 01:23

Kapatılan Köy okulları kaderine mi terk edildi?
06 Ekim 2020 01:23

DİLEYİCİ ROMANI-Fatma Çağlayan
16 Eylul 2020 01:23

12 EYLÜL KARANLIĞINDA KAYBOLAN BİR NESİL
13 Eylul 2020 01:23

SULTANSUYU HARASINA HİPODROM NEDEN YAPILMIYOR?
25 Temmuz 2020 01:23

MALATYA'DAN ERZİNCAN-BAŞBAĞLAR KÖYÜNE YOLCULUK...
23 Haziran 2020 01:23

Hekimhan-Güzelyurt Ilıca Tıpka Ocağı
19 Haziran 2020 01:23

HEKİMHAN - YAĞCA GEYİK ve DAĞ KEÇİSİ ÜRETİM MERKEZİ
16 Haziran 2020 01:23

FUGACI ABBAS USTA (Abbas Soğukpınar)
15 Haziran 2020 01:23

MALATYA KAYISI ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ
22 Mayıs 2020 01:23

Aziz Mor Ahron Kadim Süryani Manastırı (M.S 329)
17 Mayıs 2020 01:23

MALATYA SÜMER İLKOKULU BİNASI YIKILIYOR
11 Mayıs 2020 01:23

IŞIKLAR SÖNMESİN
23 Nisan 2020 01:23

370 YAŞINDA KIZILCIK AĞACI
19 Mart 2020 01:23

MEZAR TAŞLARINDAN YAPILAN DEMİRYOLU KÖPRÜSÜ
18 Mart 2020 01:23

Tüm Yazılar

Malatya'da Vanlı Hoca: Şeyh Hacı Hamid Hamd-î Vânî El- Malatî (1873  1955)

Fotoğraf - yazı : Gezgin öğretmen, Fikri Demirtaş

Malatya'da Vanlı Hoca: Şeyh Hacı Hamid Hamd-î Vânî El- Malatî (1873 1955)