Ali Haydar Koyun
[email protected]

SARI ÖKÜZ’Ü VERDİĞİMİZ GÜN

26 Haziran 2025 19:08

SARI ÖKÜZ’Ü VERDİĞİMİZ GÜN

SARI ÖKÜZ’Ü VERDİĞİMİZ GÜN

Engellilerin Görünmeyen Savaşı
Hepimizin bildiği o eski hikâye vardır: Sarı Öküz. 
Bir zamanlar, düzlük bir ovada huzur içinde yaşayan bir öküz sürüsü vardı. Her biri farklı renkte, farklı boyutta, farklı yapıda olsa da aynı çayırlarda otluyor, aynı tehlikeden kaçıyorlardı.
Sürü, bir grup aslana karşı varlıklarını korumaya çalışırken, aslanların gözü parlak rengiyle sürünün en dikkat çeken üyesi olan Sarı Öküz’dedir. Aslanlar önce onu gözüne kestirir.
Aslanlar, sürü liderine bir teklifle gelir: “Bize Sarı Öküz’ü verin, sizi rahat bırakalım.” Sürü, önce bu teklifi reddeder. Ancak aslanlar tehditlerini artırınca, sürü kendi içinde çatışmaya başlar. 
“Aslanlar Sarı Öküz’ü istiyor.”
“Bir tek onu verelim, yeter ki geri kalanımız güvende kalsın.” diyenler galip gelir ve Sarı Öküz aslanlara teslim edilir. 
Ama işler orada bitmez; aslanlar birer birer diğer öküzleri de istemeye başlar. Sürü, ilk ödünü verdiği anda yenilgiye mahkûm olmuştur. En sonunda ortada ne sürü kalır ne de güvenlik.
Bu eski halk hikayesi, bugün engellilerin son yıllarda yaşadığı sessiz ve derin hak kayıplarını anlatmak için fazlasıyla uygundur. Sarı Öküz, hepimizin ortak haklarını simgelemektedir. Çünkü bizler de yıllar boyunca birer birer Sarı Öküz’leri verdik. Ve çoğu zaman, bunu yaparken sesimiz çıkmadı. Belki korkudan, belki umutsuzluktan, belki de yalnız bırakıldığımız içindir…
Başlangıçta Her Şey Umut Gibi Göründü
2005 yılında Engelliler Kanunu çıktığında, umut doluyduk. “Artık bizler de varız!” diyorduk. Eğitim, ulaşım, istihdam, erişilebilirlik, bakım hizmetleri… Her şey kâğıt üstünde çok güzeldi. Ama kâğıttan gerçeğe geçerken o umutların ağır aksak yürümeye başladığını gördük.
Yıllar geçtikçe, kazanılan bazı haklar tartışmaya açıldı. Önce evde bakım maaşları için “Aile gelirine göre verelim.” dendi. Sonra engelli istihdam kotaları dolmadığı halde görmezden gelindi. Erişilebilirlik düzenlemeleri sürekli ertelemelere kurban gitti.
“Bütçe kısıtlı, kaynak yetersiz.” dediler.
“Önce gerçekten ihtiyaç sahibi olana verelim.” dediler.
Ama aslında bizden bir parça daha alıyorlardı.
Ve tüm bunlar olurken bizler sustuk. Tıpkı Sarı Öküz’ü verirken susan sürü gibi.
Engelli Hakları: Toplumun Barometresi
Engelli bireyler, bir toplumun adalet anlayışının en net göstergesidir. Çünkü en kırılgan olanı koruyabiliyorsan, herkesi koruyabilirsin. Engelliler için ulaşım düzenlenmişse, yaşlılar da rahattır. Görme engelliler için yapılmış sesli kütüphaneler, okuma güçlüğü çeken herkesin işine yarar. Erişilebilirlik bir lütuf değil, herkes için ortak yaşamın zorunlu gereğidir.
Ama işte Sarı Öküz'ü verirken bunu düşünmedik. Dedik ki:
“Zaten çok fazla kişi faydalanıyor, biraz kısılsın zarar gelmez.”
“Devlet ne yapsın, imkânlar bu kadar.”
“Her şeye erişim mi olurmuş?”
Ve her bahane bir Sarı Öküz oldu. Her sessizlik, bir ödün.
Bugün Geldiğimiz Nokta
Bugün birçok engelli birey haklarına fiilen ulaşamıyor. Hakkı var ama binaya giremiyor. Hakkı var ama asansör çalışmıyor. Hakkı var ama ulaşmak için başvurması gereken dilekçe duvarlarını aşamıyor. Hakkı var ama yalnız.
Sarı Öküz'ü verdiğimiz o gün, sadece bir hakkı değil, birbirimize olan sorumluluğumuzu da kaybettik. Bugün erişilebilir bir şehir talep eden bir engelliye destek olmuyorsak, yarın yaşlandığımızda kendi tekerlekli sandalyemizle çıkmaz bir sokakta kalmamız çok da uzak bir ihtimal değildir.
Geriye Ne Kaldı?
Belki Sarı Öküz’ü verdik, ama hikâye henüz bitmedi.
Çünkü hâlâ birlikte ayağa kalkma şansımız var.
Çünkü hâlâ, “Artık yeter!” deme gücümüz var.
Engelli bireylerin hakları için ses çıkaran her kişi, sürüyü yeniden bir araya getiren bir adımdır. Kayıplarımızı telafi etmek zor ama imkânsız değil. Bugün bir erişilebilirlik kampanyasına destek verirken, yarın bir engelli bireyin istihdam hakkını savunurken bu mücadeleyi büyütebiliriz.
Unutmayın ki:
Sarı Öküz sadece bir metafor değil, bir uyarıdır.
Ve bu uyarı hâlâ yankılanıyor:
“Hak kaybına sessiz kalırsan, sıra sana geldiğinde konuşacak kimseyi bulamazsın.”
 

Yorumlar (0)

Kalan karakter : 450
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!

Yazarın Diğer Yazıları

KÜLLER ARASINDA KALAN ÇOCUKLAR
02 Haziran 2025 19:08

Zihinlerdeki Engeli Aşmak
14 Mayıs 2025 19:08

Gurur Duyuyorum
27 Nisan 2024 19:08

Seçimler Bir Hizmet Yarışı Olmalıdır
21 Mart 2024 19:08

8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü
08 Mart 2024 19:08

Kelebek Düşleri
26 Şubat 2024 19:08

Enkazlar Altında Geleceğe Umutla Yürümek
08 Şubat 2024 19:08

SÖZÜN ÖZÜ
02 Ocak 2024 19:08

Vefa örneği gösteren Gürkan’a teşekkürler
21 Kasım 2023 19:08

Atasözleri ve Deyimlerimizde Engelliler – 3 –
16 Kasım 2023 19:08

Atasözleri ve Deyimlerimizde Engelliler – 2 –
08 Kasım 2023 19:08

Atasözleri ve Deyimlerimizde Engelliler – 1 –
01 Kasım 2023 19:08

Engellilere verilen değerin göstergesi
25 Eylul 2023 19:08

İnsan kendini bulduğu kalbe bağlanır…
14 Ağustos 2023 19:08

Yapılması gerekenler çok ama çok basit…
22 Temmuz 2023 19:08

Doğal Afetlerde En Çok Mağdur Olanlar
04 Mayıs 2023 19:08

Depremin ardından düşündürücü gelen rakamlar
10 Nisan 2023 19:08

Hak kaybı olmayacak mı denilmişti?
03 Nisan 2023 19:08

Her kitaplık bir hapishaneyi kapatır.
09 Ocak 2023 19:08

Unutmayın ki sizler sorumlusunuz
03 Aralık 2022 19:08

İyi ki bu fani dünyadan Yücel Ablamız gelip geçmiş
08 Kasım 2022 19:08

EXPO 2028 Kapsamında Erişilebilirlik
05 Ekim 2022 19:08

Gelen gitti, ömür bitti, sorunlar ise bitmedi…
01 Eylul 2022 19:08

Engelsiz bir Türkiye hayal mi oluyor?
05 Ağustos 2022 19:08

Vefa sadece İstanbul’da bir semt adı değildir
16 Temmuz 2022 19:08

ENGELLİLER KANUNU, OLDU ÖTELEMENİN YOLU!
07 Temmuz 2022 19:08

Gidenlerin Ardından Teşekkür Sağanağı
04 Temmuz 2022 19:08

Bakışlarımızla son kez sessizce vedalaştık
23 Haziran 2022 19:08

İki Yıl Aradan Sonra Gerçekleşen Kitap Fuarı
25 Mayıs 2022 19:08

Hemdert, Hemdem Olanların Kitabı 'Can'ım Tenimden Ayrıldı'
26 Nisan 2022 19:08

Her Şey Engelsiz Bir Malatya İçin
10 Nisan 2022 19:08

Kızlarınızı ve oğullarınızı iyi yetiştirin
08 Mart 2022 19:08

Bir türlü erişilemeyen “Erişilebilirlik”
17 Şubat 2022 19:08

Rakamlarda Büyük Güç de Zayıf Topluluk
11 Ocak 2022 19:08

Bu bir suç duyurusu yazısıdır!
20 Aralık 2021 19:08

Ayrımcılığa Karşı Çıkılan Günde Yaşatılan Ayrımcılık
14 Aralık 2021 19:08

Cak’lar, Cek’ler ve Cuk’lar Faslı
03 Aralık 2021 19:08

İyilik yapmak isterlerken kötülük yapıyorlar
09 Kasım 2021 19:08

'İçimde koparken toz duman, dışımda her şey süt liman…'
05 Ekim 2021 19:08

Kaldırımlar işgal altında!
24 Eylul 2021 19:08

Bir insan lokantaya neden gider?
10 Eylul 2021 19:08

İşgüzar Görevlilerin Yaptıkları Hatalar
28 Ağustos 2021 19:08

Belge tamam, peki ya ceza
21 Haziran 2021 19:08

112 Çalışanları Ne Yapıyor?
10 Haziran 2021 19:08

Orkestrada Es Geçilen Erişilebilirlik Enstrümanı
31 Mayıs 2021 19:08

Can’ım tenimden ayrıldı…
21 Mayıs 2021 19:08

Konu engelliler olunca, üç maymunu oynamaya devam!
22 Nisan 2021 19:08

Makam mı insanı yüceltir, insan mı makamı yüceltir?
05 Nisan 2021 19:08

İki Ülke, Bir Konu ve Aradaki Fark
24 Mart 2021 19:08

Çözüm getirmek Gürkan’a kısmet olacak mı?
08 Mart 2021 19:08

Biz üç kişiydik, Bedirhan Nazlıcan ve ben
16 Şubat 2021 19:08

'Bu ayıp kimindir?'
04 Şubat 2021 19:08

Bu da Benim Kırmızı Çizgim
21 Ocak 2021 19:08

SMA’lı çocukların kaderi sosyal devletin elinde
18 Aralık 2020 19:08

'Erişilebilirlik Yılı'nda yanıtsız kalan erişilebilirlik soruları
03 Aralık 2020 19:08

“Talebiniz ilgili müdürlüğe iletilmiştir.”
24 Kasım 2020 19:08

Timsah gözyaşları dökmenin kimseye faydası yoktur
06 Kasım 2020 19:08

Engelliler adıyla resmen sömürülüyorsunuz!
26 Ekim 2020 19:08

Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir
10 Ekim 2020 19:08

ÖSYM’nin fendi EKPSS’yi yendi
17 Eylul 2020 19:08

Kural tanımaz toplum olmuşuz
21 Temmuz 2020 19:08

BASINA VE KAMUOYUNA
18 Temmuz 2020 19:08

Vuslata ermemiz mahşere mi kalacak?
07 Temmuz 2020 19:08

Sözlerinizde sevginiz gibi sahte ve yalan!
23 Haziran 2020 19:08

Sevgi bir toplumu koruyan en güçlü kalkandır
12 Haziran 2020 19:08

Sahi, elinize ne geçti?
04 Haziran 2020 19:08

Engelli insanları kim koruyacak?
28 Mayıs 2020 19:08

“Gökkuşağı renklerinden birini daha yitirdik”
13 Mayıs 2020 19:08

Ben bunun olacağına inanıyorum
01 Mayıs 2020 19:08

“Engelli kişiler, kendilerini terk edilmiş hissediyor.”
21 Nisan 2020 19:08

Çok geç kalınmış olunabilir!
10 Nisan 2020 19:08

CORONADAN ONCE (CO), CORONADAN SONRA (CS)
01 Nisan 2020 19:08

Malatya’da engelli mücadelesinin bittiği tarih
21 Mart 2020 19:08

Sana ne arkadaş, size ne arkadaş?
10 Mart 2020 19:08

Sana ne arkadaş, size ne arkadaş?
10 Mart 2020 19:08

Çözümün yolu yasaları uygulamaktan geçer!
24 Şubat 2020 19:08

Acil Eylem Planlarında Engellilere Yer Yok
14 Şubat 2020 19:08

Acil Eylem Planlarında Engellilere Yer Yok
14 Şubat 2020 19:08

Görülmeyen, duyulmayan engellilerin sessiz çığlıkları
05 Şubat 2020 19:08

CİMER: Malatya'da “Erişilebilirlik Belgesi” alan bina yok
16 Ocak 2020 19:08

Tüm Yazılar