Hekimhan Ballıkaya (Mezirme) Mahallesi

Hekimhan Ballıkaya (Mezirme) Mahallesi

                                                  Ballıkaya köyünden Görünüm

      Türkmen köyü, Ballıkaya ( Mezirme)- Hekimhan, 4 Eylül 2022 yol arkadaşım Adil Aktaş'la güz yolculuğu ... Araştırmacı- Yazar Eğitimci Akçadağ Öğretmen okulundan abimiz Süleyman Özerol'u ziyaret.

Malatya- Arguvan üzerinden Hekimhan’a doğru gidiyoruz.

Meşe ağaçları arasından asfalt yoldan döne döne  ilerliyoruz.

 Bozan,  Armutlu ( Kuşu) ,sağımızda Ballıkaya bağlı Mıroğlar (mezra ) levhası ve dönüp “ koyağa” doğru bakınca bahçeler arasında birkaç ev seçebiliyoruz. 

 Bozan köyü yolu üzerinde meşe kömürü üreten Torlakçıkları gördük. Sohbet edip çaylarını içtik. Alın terine kömür karası karışan ve "Torlakçıklar" olarak da bilinen mangal kömürü üreticileri, sabahın ilk ışıklarından gecenin geç saatlerine kadar bin bir emeklerle ve zorluklarla dolu mesai yapıyorlarmış. Torlakçıklar, mektepli değil, alaylılar. Bu işin okulunu okumamışlar. Hayatı, bu işi okuyarak değil, yaşayarak öğrenmişler. 

 Virajı yolları geçerken yolun sağında Vayloğ Dede anısına yapılan bir çeşme var. Sol tarafta Çeki mezrası. Sağ tarafta Alaçayır yaklaşık 1989 'dan itibaren yaylaya göçülmüyor. Hayvancılık bitmiş. Şimdi toplasan üç  evde on kadar  inek varmış. Küçük baş hayvan yokmuş. Sıra kayaların orta yerinde köye adını veren en yüksek olan Ballıkaya var. 1980 'yıllardan itibaren neredeyse özelikle kayısıda ilaç kullanımından dolayı yabani bal arıları tükenmek üzere.  Sıra kayalar görkemi ile  bizi selamlıyor, hoş geldiniz der gibi göz göze geliyoruz. Ballıkaya tabelası yazan yerin solunda yaklaşık 500 metre aşağıda ki köye sapıyoruz. 

Hekimhan ilçesine bağlı, Hekimhan-Arguvan karayolu üzerinde orta noktada bulunan bir köydür. Her iki ilçeye 20 km. Mesafededir...  13:30 sularında Ballıkaya'nın eteğindeki Ballıkaya  (Mezirme) mahallesine ulaştık. Süleyman öğretmen köyün batı yönünde İğdir köyü tarafında yaklaşık köyün 500 metre dışında Vayloğ Dede Türbesine yapılan adağa gitmişti. Biz de oraya gittik. Yüzlerce can, kadınlı, erkekli, çoluk çocuk masalara oturmuş lokma yiyorlardı. Süleyman bey ve Adil beyle birlikte lokma yedik. Ballıkayalılar hoşgörülü, kültürlü, insani değerleri mükemmel, konuksever insanlar.

 Lokmadan sonra türbeye ek olarak yapılan inşaat halinde misafirhaneyi gördük. Vayloğ dednin türbesine girip fotoğraf çektik.  Eski Mezirme'yi,  İlkokulu,  Sağlık Ocağını, Cem evini gezerken çok duygulandık. Anadoluda tüm köyler aynı akıbeti yaşıyordu.  Okulların direkleri paslanmış bayrağımız dalgalanmıyordu. Sünni  köylerin çoğunda bir kaç yaşlı olmasına rağmen camiler açık  ve  imamlar var ... Bazı okullar köy evi olmuş , çoğu harabe halde ahır olarak, depo olarak kullanılıyor.

       Ballıkaya Canlı Alabalık

      Çetin Koç tarafından 2013 yılında açılan nezih ve huzurlu atmosferi ile eski Mezirme köyü kalıntıları manzaralı. Ağaçlar içinde güzel bir ortam  içinde  Ballıkaya Canlı Alabalık lokantasında

Testi kebabı kuzu tandır kebabı gibi yiyecekler müşterilerine sunulmaktadır.

   Havuzbaşı Mangal Restoran

2015 yılında Numan Koç tarafından açılan Havuz başı Mangal Restoranda yemyeşil ağaçların arasına kurulmuş tesis . Bahçedeki havuza şarıl şarıl su akıyor. Bahçe içinde ve işletme binasında yerlerde duvarlarda yöresel eski tarım aletleri, eşyalar sergilenmektedir. Yemyeşil ağaçlar, kuş sesleri arasında, Ballıkaya manzarası görselinde gerçek bir kır lokantası. Saç kavurması ızgara köftesi ve kuşbaşı  müşterilere sunulmaktadır. Doğanın lezzetini  doğanın kalbinde tatmak için Ballıkaya'da bu iki restoranı görmenizi öneririm.

Akşam üzeri Süleyman beyin  konuğu olduk. Eşi Sevgi hanımın hazırladığı  güzel sofrasında  ay ışığında, yıldızların altında Adil beyin güzel sesi ve bağlaması ile türkü söyleyip demlendik.

BALLIKAYA KÖYÜ HAKKINDA GENEL BİLGİLER 

Köyün Rakımı:1600

Etnik Yapısı: Türk Alevi

Nüfus: 150 hane, kışın köyde15 hane kalıyormuş.

"Ballıkaya, Hekimhan ilçesine bağlı, Hekimhan-Arguvan karayolu üzerinde orta noktada bulunan bir köydür. Mıroğlar ve Çeki mezraları vardır. Doğusunda Mıroğlar, Kuşu Köyü, güneydoğusunda Çeki, güneyinde Başkavak köyü, batısında İğdir köyü, kuzeyinde Ayranca Dağları bulunmaktadır. Mezirme Deresi ve Avşar Çayı önemli akarsularıdır. Alaçayır, Kayabaşı, Darıderesi, Horunoğlu yöreleri yayla olarak kullanılmıştır. Çevresi, meşe ağaçlarının çoğunlukta olduğu, yer yer de ardıç ağaçlarının bulunduğu ormanlarla kaplıdır.

Anlatımlara göre; Mezere adıyla anılırken Merzeme, Mezdirme, daha sonra da Mezirme biçimini alan adının “Mezra”dan geldiği öne sürülür. Köyün kuzeyini baştanbaşa kuşatan kaya kuşağının ortasında ve 45-50 yıl öncesine kadar bal bulunan Ballıkaya’dan adı alınarak altmışlı yılların başında Ballıkaya olmuştur.

  Karadirek Cemevi eski Mezirme'de 

Malatya-Hekimhan Ballıkaya köyündeki “Karadirek” tekkesi, “Şah İbrahim Veli Dergâhı”, “Şah Veli Dergâhı” adlarıyla da anılır. Suriye’den Karadeniz’e, Malatya’dan Denizli’ye kadar birçok yerde talibi bulunan “Şah İbrahim Veli Ocağı'nın merkezi konumunda olup; var olan bilgilere göre dört yüz yılı aşkın bir süreden beri varlığını sürdüren Anadolu’daki Alevi ocaklarından biridir. 

Ağpuğar Çeşmesi

Ağpuğar Çeşmesi( Ak Pınar)

Mezirme köyünün eski yerleşim yerinin kuzey doğusunda, yeni yerleşiminin güney doğusundaki eski köy yerleşiminde, bahçelerin arasındadır.

Ağpuğar 

Çeşme köye 2-3 km. Kesme taştan yapılmıştır. Çeşme 2,5 m. yüksekliğinde, 4,5 m. Boyunda, 2 m. eninde ölçülere sahiptir. Önden yarım ay biçimli taş kemerinin tabana inen duvar bölümünde hafif çıkıntı oluşturulmuştur. Çeşme giriş bölümünün iç kesiminde önceden taş olan oyuk yerinde demirden su oluğu yer alır. Oluğun hemen altında yaklaşık 50-60 cm yüksekliğinde üç tane su yalağı bulunmaktadır. 

                                                                Çeşmenin Kitabesi

Kitabede Arap harfleri ile Türkçe / Osmanlıca yazılmıştır.

"Sâhibü'l-hayrât 

  müteveffa Hasançelebili Muhammed Ağa’nın zevcesi

Emîne Hanım

  1306 (1890)” yazmaktadır.

**

Cumhuriyet Döneminde Ballıkaya Köyü 

-1926 İlkokul açılır, 1994 kapanır. Taşımalı eğitime geçmiş.

- 1944'de Sağlık Evi açılır. 1965'de Sağlık Ocağı olur, 2012'de kapanır.

- 1929'da Karakol, 1979'da kapanır.

- Köyün Ziraat Teknisyeni var.

- 1966'da beş ayrı yere çeşme yapılır.

- 1985'de PTT Acentesi gelir.

- 1999'da Kanalizasyon yapılır.

- 1998 köyün sokakları asfaltlanır.

- 1986- 1991 Köy Afet evleri yapılır.

- 1994' Karadirek Cem Kültür Evi yapılır.

***

VAYLOĞ DEDE (1895-1971)

Vayloğ Dede  Türbesi

      Babası Şah Veli Dede’nin torunu Deli Mürteza Dede’dir. Anası aynı soydan Cenefer dedelerden İnsaf Anadır. Vayloğ Dede 1895 tarihinde Mezirme Köyü’nde doğmuş. Babası, dedesinin adı olan Mustafa adını koymuş. Osmanlı Devleti’nin son yıllarıdır. Halk harplerden bıkmış, usanmış. Erkeklerini harpte kayıp ettiği için insan gücü kalmamış. Ülke kıtlık ve yoksulluğa düşmüş. Böyle bir zamanda çocukluğu ve gençliği geçen Mustafa okumamış. Tarla ve bahçe işlerinde babasına yardımcı olmuş.

Vayloğ Dede adına Anadolu’da çok söylenceler var ola gelmiş ve dilden dile dolaşmaktadır. 

Alıntı.( Araştırmacı- Gazeteci Eğitimci Süleyman Özerol)

Lokma dağıtılırken 

Süleyman  Özerol, Fikri Demirtaş, Vayloğ Dedenin torunu Ahmet Dede

                                             Süleyman  Özerol, Fikri Demirtaş 

Adil Aktaş,  Ballıkaya Dernek Başkanı, F. Demirtaş, S. Özerol 

Karadirek Cem Evi

Türbeye niyaz edenler

                                                        Vayloğ Dede Türbesine bırakılan kitaplar  

                                                    Sağlık Ocağı, Adil Aktaş o dönemin Sağlık memuru

                                                                     Torlakçılar 

Ağpuğar