Bu gün günlerden 24 Nisan 2022 Pazar . Hava aydınlık ve pırıl pırıl ışıldayan bir güneş var. Tabiat ana bizleri çağırıyordu adeta. Bu çağrıya kulak vererek tarihi ve kültürel gezilerde bana yol arkadaşlığı yapan Kültür Bakanlığından emekli şube müdürü ve Öğretmen Adil Aktaş arkadaşımı aradım. Birlikte Yaka köyü, Hatunsuyu ve Alişar güzergahını takip ederek dondan etkilenmiş, kayısı bahçelerinin yeşilin her tonu ile bezenmiş güzelliklerinin içerisinden geçerek Battalgazi ilçemizin Demiryolu menfezine ulaştık.
Adil Aktaş, Mühendis Uğur, Fikri Demirtaş
Gördüğüm manzara; karayolu trafiğinin kesilmiş olduğuydu ve Demiryolu menfezinde çalışmaların yapıldığıydı. Araçtan inerek ( daha önce Malatya Sonsöz gazetesinde ve sosyal medyamda dikkat çektiğim üzre) yapımında tarihi değeri olan Selçuklu Kırklar mezarlığı taşları, Osmanlı dönemi ve Ermenilere ait yazılı mezar taşlarının kullanıldığı demiryolu menfezinde yeni çalışmaların yapıldığını gözlemledim. Projede görevli inşaat mühendisi Uğur bey yapılan çalışmalarla ilgili bizlere bilgi verdi.
Mezar Taşı
Malatya- Diyarbakır Hattı Hatunsuyu, Eskimalatya(Battalgazi)Çok plakalı Koruge Demiryolu Menfezlerinin yapılması için 11- 15 mayıs tarihleri arasında ulaşıma kapanacağı ve taşların söküleceği konusunda bizi bilgilendirdi. Halihazırda tek olan menfezin ulaşımda sıkıntılar yarattığını ve menfezin devamında Malatya'mızın güzide eğitim kurumlarından birisi olan Turgut Özal Üniversitesi ve güzergah üzerinde bulunan yerleşim yerlerinde ulaşımın rahatlatılması amacıyla eski menfezin yıkılarak yeniden iki menfez halinde gidiş geliş olarak yapılacağını ifade etti.
Ben de menfezin yapımında kullanılan taşların tarihi ve kültürel bir değeri olduğunu, sökülerek tahrip edilmemesini ve gelişi güzel atılmamasını söyledim. Bu konuda Malatya İl Kültür Müdürlüğü başta olmak üzere Malatya Büyükşehir Belediyesi ve diğer sorumlu tüm birimleri haberdar edeceğimi belirttim. Bana göre tarihsel ve kültürel öneme haiz bu taşların ; Malatya'da bulunan ve taşların ait olduğu asıl yer olan Ermeni mezarlığına götürülerek sahipleri ile buluşturulması hususunda gereğinin yapılması doğru bir eylem olacaktır.
1.Dünya Savaşı, milyonlarca askerin ve sivilin ölümüne yol açtı. Savaşta yaklaşık on milyon asker öldü. Ayrıca milyonlarca sivil de acı çekti. Birçoğu açlık, hastalık, toplu göçler, sürgünler nedeniyle vatanından ayrıldı, öldü...Bu kadim topraklarda, Anadolu coğrafyasında binlerce yıl Türklerle, Kürtlerle birlikte yaşayan ne güzel Müslüman, Hristiyan, Yahudi halklar vardı. Ermeni- Süryani, Keldani, Ezidi, Rumlar ve daha niceleri. Şimdi yok denecek kadar azlar. Onların tarihlerine ve kültürlerine sahip çıkmak biz duyarlı insanların yükümlülüğü olmalıdır.
Battalgazi ilçesi demiryolu köprüsü (menfezi) Malatya’ya 12 Km uzaklıktadır. Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’yu, bağlayan Malatya- Elazığ demiryolu yönünde yer almaktadır.1930’lı yıllarda inşa edilen bu tarihi köprünün inşaatında kullanılan kesme taş, devşirme malzemeden yuvarlak kemerli tek gözlü yapılmıştır.
Çektiğim fotoğraflarda görüldüğü gibi bu menfezin yapımında aşağı şehirdeki Selçuklu kırklar mezarlığı, Ermeni mezarlıkları ve kiliselerin harabelerinden devşirme taşlar temin edilmiş ve o taşlarla inşa edilmiştir. Ermenice yazılı, motifli kesme taşlar yüz yıllara tanıklık etmekte. Hiç şüphe götürmeksizin her şey ayan beyan ortada…Mezarlıklar; tarihin akışı içerisinde insan yerleşimlerini, dini ve kültürel gelenekleri göstermesi açısından çok önemli kültür varlığı olarak kabul edilmektedir. Malatya binlerce yıldır kesintisiz bir şekilde yerleşimlere sahne olmuş ve bu yerleşimlere ait mezarlıkların da bir kısmı günümüze kadar varlığını koruyabilmiştir.
Anadolu’da Türklere, Ermenilere, Rumlara, Süryanilere, nice medeniyetlere ait dini ve sivil mimari eserlerden, mezarlıklar, camiler, köprüler, çeşmeler ve resmi dairelerin ve evlerin yapımında, hatta bahçe duvarlarının yapımında bu devşirme taşların kullanıldığı bilinmektedir. Sağlam olan bazı kiliseler müze veya cami olarak kullanılmaktadır. Her yerde olduğu gibi bizde de yapanlar olduğu gibi var yıkanlar da var. Başka devletlerde olduğu gibi, Türkiye’de faili meçhul uygarlık eserleri ve yok edilen uygarlık eserleri de vardır. Dünya çapında uygarlık eserlerine sahip olduğumuz hepimizce malumdur.
Uygarlık, sadece bir milletin değil, tarih çağlarında yaşamış tüm insanlığın ortak birikimidir.
Fotoğraf Galerisi: Battalgazi Hatunsuyu Menfezi -28 Nisan 2022
Yorumlar (0)
Yazarın Diğer Yazıları
IŞIKLAR SÖNMESİN
08 Ocak 2024 01:59
Ali Kapısı Derneği Abdal Musa Birlik Lokması
20 Aralık 2023 01:59
Sazlılar Derneğinde Abdal Musa Lokması
07 Aralık 2023 01:59
Zeynel Abidin Vakfında Abdal Musa Lokması
03 Aralık 2023 01:59
Seyituşağı Köyünde Abdal Musa Birlik Lokması
16 Kasım 2023 01:59
MALATYADA REKLAM TABELACILIĞI
03 Kasım 2023 01:59
Endüstri mirası tescili Tuğla Bacası restorasyonu bekliyor
28 Ekim 2023 01:59
GÜNDÜZBEY- PINARBAŞI KAPTAJ GEZİSİ
17 Ekim 2023 01:59
KABAH ABDAL TÜRBESİ ve GÜRGÜR DEDE TÜRBESİ
10 Ekim 2023 01:59
ELEMENDİK PINARI
02 Ekim 2023 01:59
HEKİMHAN'DA 'TORLAKÇILAR' EKMEKLERİNİ ATEŞ VE KÜLDEN ÇIKARIYOR
09 Eylul 2023 01:59
HEKİMHAN KÖYLÜKÖYÜNDE SARIÇAM ORMANI
29 Ağustos 2023 01:59
BATTALGAZİ'DE ASIRLIK KARA DUT
22 Ağustos 2023 01:59
Zeynel Abidin'de Aşure Lokma Etkinliği
18 Ağustos 2023 01:59
Hekimhan'da Dört Yüz Yılık Ceviz Ağacı
05 Ağustos 2023 01:59
VEFA KONAĞI, DEPREMZEDELERE MESKEN OLDU!
03 Ağustos 2023 01:59
TARİHİ ESERLERE SAYGI
31 Temmuz 2023 01:59
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNDE SİNEMA ANILARI
28 Temmuz 2023 01:59
Profesyonel Fotoğrafçı HÜSEYİN KOÇ Son Yolculuğuna Uğurlandı
09 Temmuz 2023 01:59
BİR BOZKIR KÖYÜ GEBELİ / ARAPGİR
09 Temmuz 2023 01:59
Karapınar'da ŞAH -I MERDAN Ziyareti
09 Temmuz 2023 01:59
DOĞANYOL'UN YENİDEN DOĞUŞU
15 Haziran 2023 01:59
GELİNCİK TEPE
07 Haziran 2023 01:59
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜ 6 ŞUBAT DEPREMİNİN ARDINDAN
27 Mayıs 2023 01:59
ÂŞIK VEYSEL... Sivrialan köyüne yolculuk...
16 Mayıs 2023 01:59
MEMLEKETİM YIKIK VİRANE OLDU
19 Mart 2023 01:59
MALATYA'DA SITMA SAVAŞ VE BABAMIN ANILARI
13 Ocak 2023 01:59
MALATYA SÜMERBANK FABRİKASI İŞÇİSİNİN RÜYASI
28 Kasım 2022 01:59
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNÜN ' GARİP' MEZARLIĞINA SAHİP ÇIKILDI
25 Kasım 2022 01:59
ENGÜZEKLİLER CEM EVİNDE ABDAL MUSA - BİRLİK CEMİ
08 Kasım 2022 01:59
ADINI YİTİREN OKUL...Akçadağ Köy Enstitüsü
13 Ekim 2022 01:59
Hekimhan Ballıkaya (Mezirme) Mahallesi
22 Eylul 2022 01:59
HEKİMHAN-GİRMANA 1. KÜLTÜR ŞENLİĞİ
01 Eylul 2022 01:59
RUS PAZARI / BİT PAZARI
20 Ağustos 2022 01:59
MALATYA ÜÇ HORAN KİLİSESİNDE İKİNCİ AYİN
14 Ağustos 2022 01:59
Kiliseden Kültür Merkezine
28 Temmuz 2022 01:59
Aspuzu Bağları: Karadut Ağacı
11 Temmuz 2022 01:59
TEMMUZ SICAĞINDA İKİ KARA GÜN
04 Temmuz 2022 01:59
Fetiye Uzun Hasan Cami
30 Haziran 2022 01:59
Vefalı Malatyalıların Doğanşehir Gezisi
29 Haziran 2022 01:59
Malatya'da Venk Şapeli
29 Haziran 2022 01:59
CHP KÖY ENSTİTÜLERİ MASASI VE PROJELERİ
21 Haziran 2022 01:59
MALATYA'DA UMUMİ TUVALETLER SORUNU
20 Haziran 2022 01:59
SEYYİD AZİZ DEDE(Ape Aziz) ANMA ETKİNLİĞİ
15 Haziran 2022 01:59
MAVİ DEĞİRMEN / Seferihisar - İzmir
15 Haziran 2022 01:59
Bir Gezi Anısı
06 Haziran 2022 01:59
ASPUZU BAĞLARI
06 Haziran 2022 01:59
Hüseyin Doğan Dede 39.Ölüm Yıl Dönümünde Anıldı
25 Mayıs 2022 01:59
MALATYA DEMİRYOLU MENFEZİNİN HAZİN SONU
13 Mayıs 2022 01:59
MELİTA
10 Mayıs 2022 01:59
YAZAR ÖZGÜR SİNAN'LA ÇANAKKALE'DE KEYİFLİ BİR RÖPORTAJ
07 Mayıs 2022 01:59
KARAGÜL
30 Nisan 2022 01:59
NE BAHARLARIMIZ GEÇTİ ÖMÜRDEN
11 Nisan 2022 01:59
MALATYA'DA KAYISI AĞAÇLARI ÇİÇEK AÇTI
04 Nisan 2022 01:59
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNÜN SAHİPSİZ MEZARLIĞI
01 Nisan 2022 01:59
Akçadağ Köy Enstitüsü 1947 mezunu Öğretmen MUAZZEZ YILMAZ
17 Mart 2022 01:59
ELAZIĞ/ KEBAN- DENİZLİ KÖYÜ KERVANSARAYI
25 Şubat 2022 01:59
Balıkesir'de Tahtakuşlar Köyü
14 Şubat 2022 01:59
GÜLE GÜLE BİLGE İNSAN, İSMAİL KAYGUSUZ...
04 Şubat 2022 01:59
Lütfi Özgünaydın: 'Bir zamanlar Kemaliye'
30 Ocak 2022 01:59
Malatyalı Yazar Necati Güngör beyi İstanbul'da ziyaret
25 Ocak 2022 01:59
KÖY ENSTİTÜLERİNDE KÜTÜPHANELER
24 Ocak 2022 01:59
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜNDE SİNEMA ANILARI
24 Ocak 2022 01:59
Gazateci Hrant Dink katledildiği yerde anıldı.
24 Ocak 2022 01:59
Geçmişin İzinde DAMASCUS Sergisi
13 Aralık 2021 01:59
DEMİRYOLU KÜÇÜK İSTASYONLARI
03 Aralık 2021 01:59
MALATYADA YENİ FiDANCILAR SİTESİ HAZIR
22 Kasım 2021 01:59
Malatya'da Vanlı Hoca: Şeyh Hacı Hamid Hamd-î Vânî El- Malatî (1873 1955)
22 Kasım 2021 01:59
Malatya'da Venk Manastır ve Kilisesi
16 Kasım 2021 01:59
Malatya'da 'Venk' Manastır ve Kilisesi
25 Eylul 2021 01:59
ARGUVAN YOLLARINDA
15 Eylul 2021 01:59
HEKİMHANLI SADIK BABA
15 Eylul 2021 01:59
Malatya ERHAÇ Askeri Hava üssü Adı Nereden Geliyor
15 Eylul 2021 01:59
HEKİMHANLI ÂŞIK ESİRİ BABA
08 Eylul 2021 01:59
SÜRYANİ KADİM MOR BARSAUM MANASTIRI / DİLBER KALESİ
24 Ağustos 2021 01:59
ASLANTEPE HÖYÜĞÜ'NÜN UNESCO YOLCULUĞU... Temmuz 31, 2021
03 Ağustos 2021 01:59
Malatya'ya kuşbakışı bakanları şaşırtan dairesel tarlalar
27 Temmuz 2021 01:59
Aşağıbağlar Suflâ Cami (1850) Yeşilyurt/Malatya
26 Temmuz 2021 01:59
MALATYA'DA ROMA ODA MEZARLARI... YİNE TOKİ
26 Temmuz 2021 01:59
Okulun Atatürk Anıtına Saygısızlık
08 Temmuz 2021 01:59
MALATYA CASA ŞEHİTLİĞİNİN KÜNYELİ MAHZUN AĞAÇLARI
08 Temmuz 2021 01:59
ŞEKER FABRİKASININ ALKOL ÜNİTESİ KADERİNE TERK EDİLDİ
05 Temmuz 2021 01:59
AKÇADAĞ KÖY ENSTİTÜSÜ YERLEŞKESİNDEN HÜZÜNLÜ KARELER
28 Haziran 2021 01:59
BİN YILLIK SELÇUKLU KIRK KARDEŞLER MEZARLIĞI İÇLER ACISI HALDE
28 Haziran 2021 01:59
Ulu Camii Sit Alanına 30 yıl önce yapılan okul binası yıkıldı
07 Haziran 2021 01:59
Battalgazi Çolakoğlu Köyü
24 Mayıs 2021 01:59
Malatyada sebze fidelerini dikme, dönemi başladı
04 Mayıs 2021 01:59
Hurda Depolarının Şehir Dışına Çıkarılması
04 Mayıs 2021 01:59
Malatya'da İlkbahar
14 Nisan 2021 01:59
YOLUM DÜŞTÜ HACI BEKTAŞ'A
05 Nisan 2021 01:59
SANCAKTAR ABDULVAHAP GAZİ TÜRBESİ
18 Mart 2021 01:59
TOPKAPI SARAYI ve CELLAT ÇEŞMESİ
07 Mart 2021 01:59
KARACA AHMET SULTAN TÜRBESİ
07 Mart 2021 01:59
AYASOFYA'YA YOLCULUK.
27 Şubat 2021 01:59
MALATYA ÇINARLI CAMİİ / SURP ASDVADZADZİN Kilisesi
21 Şubat 2021 01:59
ŞAHKULU SULTAN DERGÂHI
07 Şubat 2021 01:59
ZEYNEP- KAMİL HASTANESİ ÖLÜMSÜZ BİR AŞK HİKAYESİ
01 Şubat 2021 01:59
MALATYALI İSMAİL AĞA CAMİİ. HAMAMI, ÇEŞMESİ
30 Ocak 2021 01:59
Koca Vaiz Baba Türbesi
30 Ocak 2021 01:59
TÜRBE VE TABUTDA ÖRTÜ (PÛŞÎDE) KÜLTÜRÜ
28 Aralık 2020 01:59
ŞEYH BEDREDDİN'İN MEZARINI YAPIN
25 Aralık 2020 01:59
UMUMİ TUVALETLER
09 Aralık 2020 01:59
HEKİMHAN, TARİHİ SURP PIRGİÇ KİLİSESİ
03 Aralık 2020 01:59
HEKİMHAN'IN TARİHİ MEZARLIKLARI ve YENİ MEZARLIĞIN HİKAYESİ
29 Kasım 2020 01:59
Hekimhan Hükümet Binası Yangını
26 Kasım 2020 01:59
ARAPGİR'İN KAHVERENGİ YOL LEVHALARI
19 Kasım 2020 01:59
İÇİNDE MEZARLIĞI OLAN OKUL
12 Kasım 2020 01:59
HEKİMHAN DİPSİZ GÖL (SÜLÜK GÖLÜ)
04 Kasım 2020 01:59
Malatya'dan Hatay'a Hafta Sonu Gezisi
28 Ekim 2020 01:59
MALATYA'DA İLYAS TENEKELİ KÖŞK MİNARELİ CAMİ
22 Ekim 2020 01:59
HEKİMHAN CEVİZiNİN HİKAYESİ
16 Ekim 2020 01:59
MALATYA SURP YERRORTUTYUN (Taşhoran ) Kilisenin Yeni Kubbesi.
14 Ekim 2020 01:59
Yüce dağ başında bir garip mezar
11 Ekim 2020 01:59
Hekimhan'ın Tarihi Çeşmeleri Kaderine mi Terk Edildi?
07 Ekim 2020 01:59
Kapatılan Köy okulları kaderine mi terk edildi?
06 Ekim 2020 01:59
DİLEYİCİ ROMANI-Fatma Çağlayan
16 Eylul 2020 01:59
12 EYLÜL KARANLIĞINDA KAYBOLAN BİR NESİL
13 Eylul 2020 01:59
SULTANSUYU HARASINA HİPODROM NEDEN YAPILMIYOR?
25 Temmuz 2020 01:59
MALATYA'DAN ERZİNCAN-BAŞBAĞLAR KÖYÜNE YOLCULUK...
23 Haziran 2020 01:59
Hekimhan-Güzelyurt Ilıca Tıpka Ocağı
19 Haziran 2020 01:59
HEKİMHAN - YAĞCA GEYİK ve DAĞ KEÇİSİ ÜRETİM MERKEZİ
16 Haziran 2020 01:59
FUGACI ABBAS USTA (Abbas Soğukpınar)
15 Haziran 2020 01:59
MALATYA KAYISI ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ
22 Mayıs 2020 01:59
Aziz Mor Ahron Kadim Süryani Manastırı (M.S 329)
17 Mayıs 2020 01:59
MALATYA SÜMER İLKOKULU BİNASI YIKILIYOR
11 Mayıs 2020 01:59
IŞIKLAR SÖNMESİN
23 Nisan 2020 01:59
370 YAŞINDA KIZILCIK AĞACI
19 Mart 2020 01:59
MEZAR TAŞLARINDAN YAPILAN DEMİRYOLU KÖPRÜSÜ
18 Mart 2020 01:59