BIK Yönetmelik Değişiklikleri Yürürlüğe Girdi

Sektörün ihtiyaçları gözetilerek gerçekleştirilen kapsamlı mevzuat düzenlemeleri, fikir işçilerinin ikamet şartları, gazetelerin asgari satış fiyatı ve günlük asgari haber sayısı, doğrudan trafik kavramının yeniden değerlendirilmesi gibi birçok konuyu içeriyor.

Arama motorundan ana sayfaya gelenler ‘doğrudan trafik’ sayılacak

Mevzuat düzenlemeleri kapsamında Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği’nin 4. maddesinde tarif edilen ‘doğrudan trafik’ kavramı yeniden ele alındı.

Kullanıcıların, çoğunlukla yayın adını arama motoruna yazarak internet haber sitelerine erişim sağladığı gözlemlendiğinden, arama motoru üzerinden ana sayfaya gelenlerin doğrudan tekil ziyaretçi hesabına dâhil edilmesi kararlaştırıldı.

Fikir işçilerinin ikamet şartlarına esneklik getirildi

Yönetmeliğin ‘kadro’ şartlarına ilişkin 18. maddesinde yapılan düzenlemeyle fikir işçilerinin ikamet şartlarında süreli yayınlara kolaylık sağlandı.

Yaygın gazeteler ile internet haber sitelerinin kadrolarında, mahallinde haber üreten fikir işçileri bulunduğu gözetilerek, belli oranda ikamet şartının esnetilmesinin süreli yayınların istihdam konusunda ellerini güçlendireceği değerlendirildi.

Buna göre, yaygın gazetelerde en fazla 4 fikir işçisi için kontenjan yerinde ikamet etme şartı aranmayacak. İnternet haber sitelerinde ise Genel Kategoride en fazla 10, 1. ve 2. Kategorilerde en fazla 4, 3. ve 4. Kategorilerde en fazla 2 ve 5. Kategoride ise 1 fikir işçisi, kontenjan yerinin dışında ikamet edebilecek.

Bunun yanı sıra, nitelikli köşe yazılarına imkân tanımak amacıyla yazar unvanında istihdam edilen kişilerin, başka bir alanda ticari faaliyetinin bulunmasının bu kadroda istihdam edilmesine engel teşkil etmediği yönünde düzenleme yapıldı.

Aynı maddedeki bir diğer değişiklikle 5953 sayılı Kanunun ‘Ücret’ başlıklı 14. maddesinde yer alan ve gazetecilerin maaşlarının her ay peşin ödenmesini hükme bağlayan düzenleme ile uyum sağlandı. Bu kapsamda ikinci fıkranın (b) bendinde geçen ‘zamanında’ ifadesi ‘peşin olarak’ şeklinde güncellendi.

İstihdama ilişkin kolaylaştırıcı düzenlemeler

Yönetmeliğin ‘Kadroda yer alabilecekler’ başlıklı 19. maddesinde sektöre istihdam konusunda katkı sağlayacak düzenlemeler hayata geçirildi. ‘Lisans’ ifadesinin yalnızca 4 yıllık fakülte programlarını kapsadığı açıkça ifade edilerek, 2 yıllık yüksekokul programlarının da ‘yükseköğrenim’ kapsamında değerlendirilmesinden doğan belirsizlik ortadan kalkmış oldu.

Bunun yanı sıra ‘İletişim’ alanı dışındaki bölümlerden lisans düzeyinde mezun olanların basın yayın organlarında fikir işçisi statüsünde en az 9 ay kesintisiz çalıştığını belgelemesinin, asgari kadroda yer almak için yeterli olduğuna hükmedildi.

Bilim ve teknoloji haberciliğine teşvik

Yönetmeliğin ‘İçerik’ başlıklı 23 ve 79. maddelerinde yapılan değişikliklerle resmî ilan ve resmî reklam yayımıyla alakalı süreli yayınların içeriklerinde yer vermeleri zorunlu olan kategoriler arasına bilim ve teknoloji de eklendi.

Değişikliklerin, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin toplumla daha etkin paylaşılmasına, verilerin sade, doğru ve etkili biçimde kamuoyuna aktarılmasına katkı sunması bekleniyor.

İnternet haber sitelerinde alan adı değişikliği düzenlemesi

Yönetmeliğin 26. maddesine eklenen fıkra ile internet haber sitelerinin alan adı değişikliklerinin, mevcut içerik yönetim sistemi ve içerikler korunarak yapılması zorunlu hâle getirildi.

Buna göre alan adı değişikliği sürecinde yeni site oluşturulamayacak, içerikler başka bir siteye devredilemeyecek ve yeni alan adı mevcut sitenin ana alan adı olarak tanımlanacak.

Yayın yeri dışında baskıda esneklik sağlandı

Yönetmeliğin 41. maddesinde yapılan düzenlemeyle gazetelerin baskı yeri değişikliklerini imzalı sözleşme ile Kuruma iletmesi zorunlu kılındı. Bunun yanı sıra, bildirimde bulunmak kaydıyla baskı işlemleri başka illerdeki matbaalarda da gerçekleştirilebilecek.

Böylelikle, 2,25 metrekare yüzölçümü şartı kaldırılarak, yayın yeri dışında baskı yapılabilmesine olanak tanınarak azalan matbaa sayısı ve yüksek maliyetler karşısında süreli yayınlara kolaylık sağlanmış oldu.

Gazetelerin asgari satış fiyatları güncellendi

Yazılı basın sektöründe artan maliyetler ve mevcut ekonomik koşullar dikkate alınarak, Resmî İlan ve Reklam Yönetmeliği’nin 43. maddesinde yer alan asgari satış fiyatları güncellendi.

Buna göre asgari satış fiyatı, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yerel ve bölgesel gazetelerde 7 Türk Lirası, yaygın gazetelerde ise 20 Türk Lirasından az olmayacak şekilde yeniden düzenlendi.

Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair 195 sayılı Kanun ve Yönetmelik hükümlerinde gazetelerin asgari fiili satış adedi kavramını daha somut hale getirmek ve herhangi bir ihtilafa yol açmamak maksadıyla 44. maddenin 1. fıkrasına ‘günlük’ ibaresi eklendi.

Gazeteler, maliyetlerini artırmadan ek göstergeden yararlanacak

Yönetmeliğin 51. maddesindeki gazetelerin ‘satış ek göstergesi’ şartında kolaylaştırıcı düzenlemeye gidildi. Yaygın, yerel ve bölgesel gazeteler, 3,00 – 2,25 metrekare yüzölçümünden bağımsız olarak günlük fiili satışları ve bayiler aracılığıyla gerçekleşen satışları doğrultusunda ek gösterge elde edebilecek.

Mevzuat düzenlemesiyle gazetelerin maliyetlerini artırmadan ek gelir elde etmesine olanak sağlandı.

Haber sitelerinin bekleme süresi şartlarında güncelleme

Yönetmeliğin 54. maddesinde yapılan değişiklikle, internet haber sitelerine uygulanan 6 aylık bekleme süresine ilişkin kriterlere doğrudan tekil ziyaretçi sayısı da eklendi.

Böylece 1., 2., 3., 4. veya 5. Kategorilere dahil olan internet haber siteleri için aranan asgari kadro, günlük asgari içerik, günlük tekil ziyaretçi ve sayfa görüntüleme şartlarının yanında ‘doğrudan tekil ziyaretçi’ verisi de ölçüt hâline getirildi. Bu sayede haber sitelerinin performansı daha sağlıklı ve gerçekçi biçimde değerlendirilecek.

Özgün haber üretimini destekleyen düzenleme

Yönetmeliğin 60. maddesindeki asgari haber ve içerik sayılarına ilişkin hükümler, özgün haberciliği teşvik edecek şekilde yeniden düzenlendi.

Arama motoru algoritmalarındaki değişimlerin özgün içeriği öne çıkarması üzerine, internet haber sitelerini daha fazla haber üretmek yerine daha özgün ve etkili içerik üretimine yönlendirmek amacıyla günlük asgari haber sayısı şartı yüzde 50 oranında düşürüldü.

Asgari doğrudan tekil ziyaretçi oranı düşürüldü

Kullanıcı davranışlarındaki güncel eğilimler göz önünde bulundurularak Yönetmeliğin 60. maddesinde belirlenen asgari doğrudan tekil ziyaretçi oranı yüzde 15’ten yüzde 10’a düşürüldü. Düzenlemenin, değişen kullanıcı alışkanlıklarını daha dengeli bir şekilde yansıtacağı değerlendirildi.

Genel Kategori’de yer alan internet haber siteleri için hesaplamaya dâhil edilen yurt dışı trafik üst sınırı ise yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseltildi.

Ek gösterge talebine dair prosedür güncellendi

Yönetmeliğin 65. maddesindeki ek gösterge talebine dair prosedürde değişiklik yapıldı.

Bekleme süresini istisnai hükümden yararlanarak 6 ay içinde tamamlayan internet haber siteleri için (c) bendindeki yazılı başvuru şartının uygulanmasına karar verildi.

Ayrıca, bekleme süresindeki yayınların, resmi ilan yayımlama hakkı kazanmalarına ilişkin süreçte usule dair düzenlemeler yeniden değerlendirildi.

Gündem, 10 Aralık 2025 14:21