AYM'den, Basın İlan Kurumu kararı: İlan kesme cezası verme yetkisine iptal

ANKARA - Anayasa Mahkemesi (AYM), Basın İlan Kurumunun, ilan ve reklamların kesilmesine ilişkin düzenleme ve kurum tarafından verilecek cezalara karşı açılan davalarda asliye hukuk mahkemelerinde verilen kararların kesin olduğuna ilişkin düzenlemeleri Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alan karara göre, Bakırköy 9. Asliye Hukuk Mahkemesi, 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun'un 49. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğunu ileri sürerek, iptali için AYM'ye başvurdu.

Başvuruda iptali istenen düzenlemede, resmi ilan ve reklam kesme cezalarına ilişkin koşulların çerçevesinin çizilmediği, yaptırım ve ceza öngören kuralların yeterli bir açıklık ve kesinlikte düzenlenmediği, resmi ilan ve reklamları kesme yaptırımının kapsamının belirlenirken, ölçülülük ilkesinin gözetilmediği iddia edildi.

AYM, kanunun "a" bendinde yer alan "Kurum tarafından o gazete veya dergi ya da internet haber sitesine verilecek ilan ve reklamlar, kesinleşen Yönetim Kurulu Kararına dayanılarak, Kurum Genel Müdürlüğünce iki ayı geçmeyecek bir süre ile kesilir. Ayrıca, bu kanunla temin edilen menfaatlerden de aynı şekilde faydalandırılmaz." hükmünü iptal etti.

Ayrıca, Basın İlan Kurumu tarafından verilen cezalara karşı asliye hukuk mahkemelerinde açılacak davalarda "verilen kararların kesin olduğu" yönündeki düzenleme de Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edildi.

- Kararın gerekçesinden

AYM'nin kararında, Anayasa'nın 26. maddesinde ifade özgürlüğünün, 28. maddesinde ise basın özgürlüğünün güvence altına alındığı kaydedildi.

Basın İlan Kurumunun, gazetelerin önemli bir gelir kaynağı olan resmi ilan ve reklamların gazeteler arasında adil bir şekilde dağıtımını yaparak gazetelerin niteliğinin artırılmasına katkı sunduğuna işaret edilen kararda, reklam ve ilan kesme cezalarının uygulanmasının "ifade ve basın özgürlüğüne" müdahale anlamını taşıdığı belirtildi.

Söz konusu müdahalenin yasal çerçevede olması ve keyfiliğe izin vermemesi gerektiğine işaret edilen kararda, iptali istenen düzenlemede, yaptırım uygulanmasını gerektirecek eylem ve işlemlerin hangi hususlara ilişkin olabileceği ve öngörülen yaptırımın bu eylem ve işlemlerden hangilerine, hangi sürelerle ve ne ölçüde uygulanabileceği hususlarının çerçevesinin çizilmediği değerlendirmesi yer aldı.

İptali istenen düzenlemenin, Basın İlan Kurumuna "yaptırım uygulamayı gerektiren eylem ve işlemleri belirleme yetkisi verdiği", bu yetkinin "açık ve net ifadelerle ele alınarak düzenlenmesi gerektiği" vurgulanan kararda, düzenlemenin Anayasa'ya aykırı olduğu bildirildi.

AYM, Basın İlan Kurumu tarafından verilen cezalara karşı asliye hukuk mahkemelerinde açılacak davalarda verilen kararların kesin olduğu yönündeki düzenlemenin de "mahkeme kararlarının denetlenmesini isteme hakkına aykırı olduğu" gerekçesiyle iptal kararı verdi.

Gündem, 13 Ekim 2025 21:04