1987 Yılıydı...
Malatya Valisi Kutlu Aktaş, Tarihi Şirket Hanı yıkıp Özel İdare İş Merkezi yapmaya karar vermişti. Yapmayın desek de yıktılar Şirket Hanı, dümdüz ettiler. Ama hanın ortasında bir su kaynağı vardı, yaz kış akardı. Kazdılar orayı da temele doğru indiler Kışla Caddesinden gelen eskilerin deresi günümüzün kanalı da birleşince temel tutmaz demeye başladılar.
Bir sabah baktık devasa iş makineleri büyük bir çevre gürültüsü ile Şirket Hanın temeline yukarıdan aşağıya doğru sondaj vurmaya başladılar.
Hayırdır Sayın Valim dedik su kaynağını mı arıyorsunuz diye sormuştuk Valimiz Kutlu Aktaş’a.
Hayır temeli güçlendirmek için Fore kazık çakılıyor dediğinde, Fore kazıklardan ilk o zaman bilgi sahibi olduk.
O günlerde Karadenizli Sirkecioğlu firması İnönü Üniversitesinin binalarını yapıyordu. Fore kazıkları günlerce kazdığı yere demir blokları indirip betonu basıyorlardı. Fore kazık çakıldığında Kışla Caddesi sarsılıyordu, Cumhuriyet Çarşısında dükkanlar da oturulamazdı.
Gürültü ve kazı çalışmaları günlerce sürdü çok sayıda kazık çakıldı şirket hanın yerine. Su kaynağına çare bulamadılar toplayarak kanalizasyona verdiler ama o da çare olmadı bodrum katları su bastığından bu katlar iptal edildi. Sonra 18 katlı otel projesi de iptal edildi, milyonlar boşa gitti.
Yaptılar binayı yıllarca atıl bekledi sonra da LC Wakiki’ye sattılar. Firma binayı yıktı yan taraftaki binayı da arsaya katıp tekrar fore kazıklarla zemini güçlendirmeye başladı.
390 Adet yeni fore kazık çakıldığını söylediler. Kışla Caddesinden kanal ile gelen suyu da temelden ayrıştırarak kaldırım kenarından aşağılara doğru aktardılar. Yine fore kazık sesleri yandaki MHP binasında oturanları rahatsız ediyordu.
Yani o zamanlar fore kazıkların sesi ta Hükümet binasından duyuluyordu.
O zamanların kazıkları çevreye gürültü yayıyordu, yandan geçenler merakla gürültünün geldiği yerlere bakarlardı.
6 Şubat’ta Malatya depremlerle yıkıldı 25 bin işyeri, 130 bin konu, 150 Okul, 250 cami, çok sayıda bina yıkıldı ya da ağır hasar aldı.
Akpınar, Yeni Cami civarı, Çevre Yolu ve Emeksiz devamına kadar olan alanda zemin altı suyla kaynıyordu. Su dalgalarından da bahsedenler vardı. Zemin çok kötüydü, şehir merkezinin sağlam bir yere kaydırılması dahi isteniyordu. Su üzerinde cambazlığa gerek yok diyenler de oldu.
Ama yerinde dönüşüm diye bir slogan attılar, Malatya Çarşısının yerinde yeniden konutlar ve işyerleri yapmaya karar verdiler.
Çarşı zeminine 10 bin adet fore kazık çakılacağını açıkladılar. Kazık çakacak firmalar koşturup geldiler, işe başladılar. Defalarca gittim baktım tık yok…
Yeni sessiz fore kazıklar icat edildi de bizim mi haberimiz olmadı diye düşündüm. Fore kazıklar çakılıyor dediler, gidip bir daha, bir daha, bir daha baktım Birkaç metre kazılan ya da delinen boşluğa beton basılıyordu.
Bu nasıl fore kazık diye sordum, bu işlemle zemini güçlendiriyoruz dediler.
Nerede ise bu beton kazık diyecekler.
Ses dahi çıkarmayan, çevreyi rahatsız etmeyen sözde fore kazık çakılma işlemi böyle yapılıyormuş.
Malatya Park AVM, Otel ve Rezidans ve Konutlar yapılırken de fore kazıkların aynen eskiden olduğu gibi çakıldığını görmüştük. Kazık seslerini çevrede oturanlar da bu sesleri iyi bilirler.
Ama her nedense Malatya Çarşısında çakılan binlerce fore kazığın sesini duyan olmuyor.
Sessiz ve demirsiz, delinen boşluklara dökülen betonun fore kazık olup olmadığını Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Erkan Özgür’e sordum:
-“Maalesef bunun adı fore kazık değil, zemin güçlendirmesi yapıyorlar. Beton enjeksiyonu yapıyorlar. Bu işlem doğru da değil. Gerçek fore kazıkların çakılması lazım, demir ve çelik blokların en az 20-25 metre derine indirilerek beton basılması gerekiyor. Fazla kat yüksekliği olmayacak denilerek betonla zemin güçlendirmesi yapılıyor. Bizlerde bu çalışmaları izliyoruz…”
Anlaşılan bu fore kazıkların sesi çıkmıyor!…
Gürültüsü yok…
Demiri yok, Çeliği yok, sadece betonu var...
Ama adı Fore kazıkmış!…
Ne soran var, ne de soruşturan…
Bu Fore kazıklar aklınızda bulunsun…
Bir gün lazım olur…
