Necati Güngör
[email protected]

GAZETECİLİK MESLEĞİNİN PÎRİ LASTİK SAİT

06 Ekim 2020 12:47

İletişim fakültelerimizde "Türk Basın Tarihi" diye bir ders okutuluyor mu acaba?
Kemalpaşazade Sait Bey adı, Türk basın tarihin kilometre taşlarından biri. Ama onu hak ettiği ölçü tanıyor muyuz? Çağdaşı Ali Kemal, onu, "Türkiye’de gazeteciliğin ve muharrirliğin pîri" olarak göstermiştir.
Zamanımızın yazar çizer takımına, "Lastik Sait" adı ne ifade eder? Bilemiyoruz!
1848-1921 yılları arasında yaşadı.
Ahmet Rasim'e göre, yaz kış ayağına lastik giydiği için döneminin gazetecileri ve yazarları ona bu lakabı uygun görmüşler ve bu adla tanınmıştı.
Gazetecilik mesleğine Namık Kemal'in yanında başladığı bilinmektedir. Daha sonra çeşitli gazetelerde başyazarlık yaptı. Kendisi gazete çıkardı. Fransızca ve Almancayı iyi derecede biliyordu. Kitap çevirileri vardır. Yabancı basında Türkiye aleyhine çıkan yazılara yanıt verdiği için II. Abdülhamid'in zaman zaman Saray'a çağırıp kendisine iltifat ettiği de oluyordu.
Lastik Sait basında Türkçeciliği savunmasıyla da tanınırdı. Şu dizeler ona ait.
"Arapça isteyen Urban'a gitsin.
"Acemce isteyen İran'a gitsin.
"Frengiler Frengistan'a gitsin
"Ki biz Türküz, bize Türkî gekertir.
"Bunu fehmetmeyen cahil demektir."

Zaman zaman Padişah'tan takdir görse de, II. Abdülhamid kuşkucu biriydi, malum. Kuşkulandığı bir mektuptan dolayı Yemen'e sürgüne gönderdi onu. Hemen o gün alelacele vapura bindirilen Sait Bey, tam dokuz yıl boyunca San'a Kalesi'nde insan yüzü görmeksizin hapis yattı!
Mektubu yazan kendisi değildi oysa. Ziya Molla adında bir dostunun ricası üzerine kaleme alınmış bir müveddeydi. Ziya Molla onun yazdığını temize çekip Veliaht Reşad Efendi'ye gönderecekti.
Bu bir alışveriş mektubuydu. Veliaht Reşad Efendi'ye iki yüz altın karşılığında iki beyaz at satmıştı Ziya Molla. Gönderilen paranın eline geçtiğini bir mektupla bildirmek istemiş; düzgün bir dille yazılsın diye de Sait Bey'den rica etmişti.
Yalnızca elyazısı Sait Bey'e aitti. Bu, bile dokuz yıl sürgün ve hapis cezası alması için yetmişti!
Dokuz yıl boyunca bir tek gazete ya da kitap verilmedi kendisine!
Daha da kötüsü, metbuat âleminde temizliği ve titizliğiyle tanınan Lastik Sait, dokuz yıllık hapis hayatında yıkanma olanağı bulamadı!
Sait Bey'in Yemen San'a Kalesi'ndeki çilesi, ancak 2. Meşturiyet'in ilanıyla son buldu.

Yorumlar (0)

Kalan karakter : 450
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!

Yazarın Diğer Yazıları

ATINI, KURT ÇEMBERİNDEN KURTARAN ÇOCUK
13 Nisan 2024 12:47

MALATYA BİR ZAMANLAR NEDEN GÜZELDİ?
24 Mart 2024 12:47

AHMET MEKİN KAYGILIYDI
12 Ocak 2024 12:47

Gazetecilik Aşkı Yüzünden öğrenimi yarıda kaldı
24 Kasım 2023 12:47

BİR ZAMANLAR MALATYA EVLERİNDE SÜT, YOĞURT, PEYNİR ÜRETİLİRDİ...
05 Ekim 2023 12:47

ŞU BİZİM KASAPLAR ÇARŞISI
21 Ağustos 2023 12:47

MEHMET ALİ KELLECİ'Yİ YİTİRDİK!
27 Haziran 2023 12:47

HIDIRELLEZDE DİLEK TUTARDI MALATYALILAR
06 Mayıs 2023 12:47

MALATYA'NIN YETİŞTİRDİKLERİ... TAHİR ABACI
05 Kasım 2022 12:47

GÜRÜNLÜ ÇOCUK
18 Temmuz 2022 12:47

HIDIRELLEZDE DİLEK TUTARDI MALATYALILAR
07 Mayıs 2022 12:47

HEKİMHAN'DA BİR GAZETECİ...
03 Nisan 2022 12:47

MALATYA’DAN İSTANBUL SARAYLARINA: UDÎ NEVRES BEY
27 Şubat 2022 12:47

“HİKÂYE YAZIYORSUN YA...”
27 Şubat 2022 12:47

MALATYA'DA ANLATILAN TARAKLIKUŞ SÖYLENCESİ
05 Ekim 2021 12:47

ATATÜRK MALATYA'DAN DÖNDÜKTEN SONRA
17 Ağustos 2021 12:47

ESKİ YAZLARDA MALATYA
10 Ağustos 2021 12:47

9 YIL SONRA ASLANTEPE, UNESCO’YA GİRDİ
27 Temmuz 2021 12:47

MALATYA'NIN UNUTULMAZ İNSANLARI: ÇİLİNGİR YAKUP USTA
07 Mart 2021 12:47

MALATYA'DA ESKİ YILBAŞILAR
31 Aralık 2020 12:47

İSTANBUL'DA ÖĞRETMENLERİMLE
29 Aralık 2020 12:47

Güle Güle Renkli Sinema
17 Aralık 2020 12:47

Bir Zamanlar Malatya'nın Gezgin Satıcıları
14 Kasım 2020 12:47

HEMŞERİLİK ÜZERİNE
05 Kasım 2020 12:47

ESKİDEN MALATYA'DA REKLAM NASIL YAPILIRDI?
24 Ekim 2020 12:47

SİNEK ÖLDÜRENE SİNEMA BEDAVA
21 Ekim 2020 12:47

MALATYA'DA ANNELERİN ÇOCUKLARINA SESLENİŞİ:
17 Ekim 2020 12:47

HAMİYET YÜCESES MALATYA'YA GELMİŞTİ
10 Ekim 2020 12:47

NAİF MALATYA'MIZ
28 Eylul 2020 12:47

EVLİYA ÇELEBİ'NİN GÖZÜYLE MALATYALILAR
24 Eylul 2020 12:47

HÜRRİYET KAHRAMANI BİR GEYİK
18 Eylul 2020 12:47

ŞU BİZİM KASAPLAR ÇARŞISI
20 Ağustos 2020 12:47

MALATYA, DELİLERİNİ NEDEN SEVİYOR?
11 Ağustos 2020 12:47

AYAĞININ ÇARIĞIYLA EDEBİYATA GİREN ÇOCUK
27 Temmuz 2020 12:47

PİNGEL
02 Temmuz 2020 12:47

MALATYA OKULLARINDA SÜT TOZU ZORLAMASI
07 Haziran 2020 12:47

'ARKADAŞIM VE KARDEŞİMSİN'
03 Haziran 2020 12:47

NASILSA DANANIN KUYRUĞU KOPACAK...
13 Mayıs 2020 12:47

UYKUCULUĞU YÜZÜNDEN TİTANIC VAPURUNU KAÇIRMIŞTI
11 Mayıs 2020 12:47

HIDIRELLEZDE DİLEK TUTARDI MALATYALILAR
07 Mayıs 2020 12:47

MALATYA'DA ANLATILAN TARAKLIKUŞ SÖYLENCESİ
04 Mayıs 2020 12:47

BURADA BÜLBÜL AĞLAMIŞ...
02 Mayıs 2020 12:47

İSTANBUL'UN YÜKÜNÜ TAŞIYAN, ŞU BİZİM PÜTÜRGELİ HAMALLAR...
21 Nisan 2020 12:47

'MERSEDES KADİR' YA AKILLI OLSAYDI?
20 Nisan 2020 12:47

MALATYA’DA ÇAĞALAR NEYLE OYNARDI?
11 Mart 2020 12:47

Malatya da Söylenegelen beddualar
10 Mart 2020 12:47

BİZ O KATERİNA'NIN CEMAZİYELEVVEL'İNİ BİLİRİZ!
09 Mart 2020 12:47

Malatya Bir Zamanlar Neden Güzeldi?
04 Mart 2020 12:47

ESKİDEN MALATYA’DA HASTALIKLAR NASIL TEDAVİ EDİLİRDİ?
02 Mart 2020 12:47

MALATYA SANCAĞINDA BULUNAN HANLAR VE HAMAMLAR
21 Şubat 2020 12:47

ATATÜRK'ÜN YANINDAKİ ÜÇ MALATYALIDAN BİRİ: RUŞEN EŞREF ÜNAYDIN
16 Şubat 2020 12:47

YİRMİNCİ YÜZYIL BAŞINDA MALATYA DEĞİRMENLERİ
15 Şubat 2020 12:47

MALATYALILARIN KUMKAPI ÇIKARMASI
11 Şubat 2020 12:47

ADLARIN DA BİR HİKÂYESİ VAR
04 Şubat 2020 12:47

BABIALİ'NİN EVSİZLERİ
03 Şubat 2020 12:47

ELLİ YIL ÖNCE MALATYA DÜĞÜNLERİ
27 Ocak 2020 12:47

Tüm Yazılar