MALATYA ERKEN DÖNEM CUMHURİYET YAPILARI

Haber, 04 Mart 2023 17:34

Tahir Abacı Yazdı

MALATYA ERKEN DÖNEM CUMHURİYET YAPILARI

Malatya'da 1930'larda kamu hizmeti amacıyla yapılmış ve sayıları fazla olmayan erken dönem yapıları depremi az hasarla atlatmış görünüyor. Kuşkusuz yitirilmiş binlerce canın acısı yanında buna fazla sevinecek halimiz yok. Ancak, yapıların özenle ve kuralına uygun biçimde yapılmış olmasının önemi, can güvenliği konusundan bağımsız değil.

1944 yılında yanan lise binasının yerine yapılan lise binası da (şimdiki Atatürk Ortaokulu) ayakta. Babam ile annemin de öğrenim görmüş oldukları bu lisenin ortaokul bölümünde ben de okumuştum. Ortaokulu bitidiğimizde, lise bir kaysı bahçesi üzerinde yapılan yeni binasına taşınıp Turan Emeksiz Lisesi olunca, onun ilk öğrencileri olmuştuk.

Ortaokul son sınıfı, ana caddenin karşısında yer alan ve o sıralar "ek bina" olarak anılan, 1930'larda Türkocağı binası olarak yapılan, sonradan Halkevi binası olarak kullanılan binada okumuştuk. Binanın her tarafı, bakımsızlıktan dökülüyordu. Bizim okuduğumuz sınıf arkada ve bodrumdaydı, burada bir taşın yerinden çıkması sonucu oluşmuş, bahçenin göründüğü bir delik vardı. Okulun muzip öğrencileri, ders sırasında o delikten bağırıp kaçarlardı. Depremde, o hali hatırlayıp, şimdilerde Atatürk Müzesi olarak kullanılan binanın da yıkılmış olduğu endişesi yaşadım. Yerinde duruyormuş.

Onun karşısındaki, Lise binasına komşu Gazi İlkokulu da, erken cumhuriyet dönemi yapılarından. Malatya'nın en karakteristik yapılarından biriydi. O depremi atlatmış ama hükümet binası epey hasarlı görünüyor. Osmanlı son dönemi yapısı "Teze Cami" daha da kötü durumda. Osmanlı dönemi yapılarından, yakınlarda kubbesi yenilenen Taşhoron Kilisesi de az hasarlıymış. Yine erken dönem yapılarından olan, ortaya çıkışı şehrin tarihinde bir dönüm noktası sayılan, sayısız anılarımızı barındıran gar binası da sağlamlar arasında.

Malatya "tarihi bina" açısından biraz talihsiz sayılabilir. Şehir merkezi 19. yüzyıl başlarında yer değiştirince, yeni şehirde kamu binası fazla yapılmamış, eski şehirdeki (şimdiki Battalgazi) Selçuklu'dan beri gelen kamu binaları ve dini yapılar ise bakımsız kalmış. Bunlara ancak yakın yıllarda el atılabildi. Bir de insan eliyle yıkım var. Bunun tipik örneği de, "üstünde savaş olmayan yer tarihi eser sayılmaz" gerekçesiyle yok edilen taş yapı eski kapalıçarşı olmuştu.

Haber, 04 Mart 2023 17:34

Yorumlar (0)

Kalan karakter : 450
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Sami Er,: Tüm derdimiz Malatya'nın ayağa kaldırılmasıdır

Sami Er,: Tüm derdimiz Malatya'nın ayağa kaldırılmasıdır

GEÇİT: MALATYA’MIZI YENİDEN AYAĞA KALDIRACAK EKİP KARŞINIZDA

GEÇİT: MALATYA’MIZI YENİDEN AYAĞA KALDIRACAK EKİP KARŞINIZDA

Taşkın: Hep birlikte yeni bir Battalgazi inşa edeceğiz

Taşkın: Hep birlikte yeni bir Battalgazi inşa edeceğiz

Ağbaba: Kiracılar için konut yapacağız

Ağbaba: Kiracılar için konut yapacağız

50 Yıl Sonra Sağı-Solu Birleştiren İftar Yemeği

50 Yıl Sonra Sağı-Solu Birleştiren İftar Yemeği

Başkan Güder İftarda Basın Mensuplarıyla Bir Araya Geldi

Başkan Güder İftarda Basın Mensuplarıyla Bir Araya Geldi

Koray Aydın Malatya'da Ziyaretlerde Bulundu

Koray Aydın Malatya'da Ziyaretlerde Bulundu

Fendoğlu: Ülkücüler;  değil oy vermek selam bile vermez

Fendoğlu: Ülkücüler; değil oy vermek selam bile vermez

Eski Malatya Kütüphaneye Kavuştu

Eski Malatya Kütüphaneye Kavuştu

Dönmezer: Yanlış bir kararla 5 yılınızı heba etmeyin!

Dönmezer: Yanlış bir kararla 5 yılınızı heba etmeyin!

Vali Yazıcı Süt  Üretim Çiftliğini Ziyaret Etti

Vali Yazıcı Süt Üretim Çiftliğini Ziyaret Etti

Depremde Malatyalıların yanında olanları esnaf unutmadı

Depremde Malatyalıların yanında olanları esnaf unutmadı

Doğanşehir Belediyesi Toplu Açılış Töreni Gerçekleşti

Doğanşehir Belediyesi Toplu Açılış Töreni Gerçekleşti

Vali Ersin Yazıcı’nın Sıfır Atık Günü Mesajı

Vali Ersin Yazıcı’nın Sıfır Atık Günü Mesajı

Vali Eşi Yazıcı Ziyaretlerine Devam Ediyor

Vali Eşi Yazıcı Ziyaretlerine Devam Ediyor

Elbi Elektrik Kalitesine 'Kadın Eli' Dokunuşu Artıyor

Elbi Elektrik Kalitesine 'Kadın Eli' Dokunuşu Artıyor

Prof.Dr. Karatepe, Akçadağ Adayı Dr. Şahin'e Destek İstedi

Prof.Dr. Karatepe, Akçadağ Adayı Dr. Şahin'e Destek İstedi

Taşkın: Durmadan yorulmadan hizmet edeceğiz

Taşkın: Durmadan yorulmadan hizmet edeceğiz

PROF. DR. GEÇİT’TEN MESLEK ODALARINA ZİYARET

PROF. DR. GEÇİT’TEN MESLEK ODALARINA ZİYARET

Sami Er: Malatya'da Konut Sorununu 2 Yılda Çözeriz

Sami Er: Malatya'da Konut Sorununu 2 Yılda Çözeriz

Ağbaba: Malatya’da sosyal belediyeciliği herkes hissedecek

Ağbaba: Malatya’da sosyal belediyeciliği herkes hissedecek

Gürsoy: Bunlar Sizi Limon Gibi Sıkacak

Gürsoy: Bunlar Sizi Limon Gibi Sıkacak

Yıldırım: Malatya’nın rantına talip olanların oyunlarını bozacağız

Yıldırım: Malatya’nın rantına talip olanların oyunlarını bozacağız

Gezer: Küme düşürülmüş bir Malatya var

Gezer: Küme düşürülmüş bir Malatya var

AİLE HEKİMLERİ MALATYA’DA BİR ARAYA GELDİ

AİLE HEKİMLERİ MALATYA’DA BİR ARAYA GELDİ

Vali Ersin Yazıcı’dan Battalgazi'deki Çiftliklere  Ziyaret

Vali Ersin Yazıcı’dan Battalgazi'deki Çiftliklere Ziyaret

Türkiye Kızılay Derneği İftar Verdi

Türkiye Kızılay Derneği İftar Verdi

DÜNYA TİYATRO GÜNÜ KUTLANDI

DÜNYA TİYATRO GÜNÜ KUTLANDI

Fendoğlu, Bu sadece bir yerel seçim değildir

Fendoğlu, Bu sadece bir yerel seçim değildir

İYİ Partiden Çelikhanlılar Derneğine Ziyaret

İYİ Partiden Çelikhanlılar Derneğine Ziyaret

Vali Eşi Yazıcı'dan Yazıhan'a Ziyaret

Vali Eşi Yazıcı'dan Yazıhan'a Ziyaret

Özbey: İlçede en büyük sorun işsizlik!

Özbey: İlçede en büyük sorun işsizlik!

İYİ PARTİLİ ADAYLAR İFTAR VERDİ

İYİ PARTİLİ ADAYLAR İFTAR VERDİ

Dr. Vahap Şahin İftarlık Dağıttı

Dr. Vahap Şahin İftarlık Dağıttı

Gürsoy, Bunlar Şeytana Pabucunu Ters Giydirir

Gürsoy, Bunlar Şeytana Pabucunu Ters Giydirir

AK Partili Taşkın seçim çalışmalarını sürdürüyor

AK Partili Taşkın seçim çalışmalarını sürdürüyor

GEÇİT: BU SEÇİM MALATYA'YI AYAĞA KALDIRMA SEÇİMİDİR

GEÇİT: BU SEÇİM MALATYA'YI AYAĞA KALDIRMA SEÇİMİDİR

AK Parti Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Sami Er Arapgir’deydi

AK Parti Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Sami Er Arapgir’deydi

Ağbaba: Malatyalıların belediye başkanı olacağım

Ağbaba: Malatyalıların belediye başkanı olacağım

Hekimhan Madenlerinden Belediye’ye 200 Milyon…

Hekimhan Madenlerinden Belediye’ye 200 Milyon…