MALATYACA...

MALATYACA

Hoziğim çığhdı süpürdüm eyvanı, ayağhcağı, eşiği,

Topladım zibili eğişle, musendereye çıkardım, silepceği.

Dinleneyim dedim, şilteyi serdim malameyit uzandım .

Çağanın uğunup, çıtlamasıyla makattan uyandım.

Gardaşımın sesiyle össahat, evcek çaptık dışarı,

Alnının çatı ganıyor, efin, tefin olmuş saçları,

Gopçası düşmüş, cidav olmuş bacakları,

Zumzuğh yemiş, arkadaşından al, al olmuş yanakları.

Sordu babam oğul, bu gafle derdiniz ne?

Bıldır da avhaladınız bir birinizi yine.

Dedi baba o cansız atıma daha çok biniyi,

Debayağh İbicek atağ dedim, gabul etmiyi.

Evin uyuntu pisigi geziyor ,habire süvüklerde,

Dünde pine girmiş, telef etmiş cücükleri geberesice,

Manuğu var, gıyamıyorum seyiplemeye de,

Hıznada sıçan görülmüyor sayesinde.

Anam dedi ayem iyi iken toplayağh mişmişi,

Mitilleri, godafaları yüklenin, bırağhın diğer işi.

Bağın tahta gapısının açtığhdı zaten göçeği,

Bervaniği önümüze bağladığh , başımıza dolağdan leçeği,

Dedemin elinde yağlıktan çığhını, bir elinde derhesi,

Ağcalaşmış sakkosu, başında lengeri.

İbriğinin yanında tası, guşganasın da acığh tarhanası,

Birde vardır dedemin oturahğ tahtası.

Akşama şare dökek dedik, gonu gomşu toplaştığh,

Çemirledik golları, türkü çığırıp, meseleme anlattığh.

Nenem dedi az gülün, malamat etmeyin gendinizi,

Debelene debelene helanın gapısında sıralandığh.

Anam sabahın köründe teşde çamaşır yığhadı,

Babamın potini ile tokyo terliği birden havluya fırladı.

Meğer bizim bıcikle , gıdik geçmiş him gomşunun bağına,

Hış etmiş isotla, pirçekliyi bu sığarmı gomşuluğa.

Ayın beyin olduğh, ablama yarın görücü gelecekmiş,

Oğulları baytarmış, işinin erbabı, Malatya’nın yerlisiymiş.

Ablam dedi ben varmam o gıdilik, kemçük ağızlı baytara,

Anan dedi sus yegin, yegin gonuşma varacağhsın ona.

Bak veririm emminin oğlu hirnikli, şorikli süloya,

Sitil, sitil ağhbun daşırsın, tezek yapmak için dama.

Yüzün ağ ola, çek cırcırını otur oturduğun yerde,

Baharda şerbetin içilecek, tomuzda düğünün bahçede.

Elif bacı hayfene yapağh yarın dedi,

Elinde bi sahan malhutayla, gap gacağı getirdi,

Sinilere biligler dizilecek, gaziklerde yemekler pişecek.

Mamo dayının gamyonuyla venk’e gidileceğh.

Anam ekşili, Fadime abla yumru küfte yapacağh,

Aşğan abla etli pilo, bibim fasulye yaprağı saracağh.

Helingaçlar kurulup, yünler köpüçlenecek,

Margamalar götürülüp, potuğh gibi çağalar çimecek.

Bahçede potincekler, tosbağalar, culuğhlar gezerdi

Gurikler zıplar, hozelek parıl, parıl çizgi çizerdi.

Adamcıldı hayvanlar, ağaçlarda deyinler,

Dağlarda domalan, kenger toplanırdı, yem yeşildi her yer.

Develeme oynardı çağalar, yetmetide oturup eşiğde,

Goparırdığh asmadan çıngılları, pişirirdik gilgilleri közde.

Sağhlanırdı harikler, gıldır gıcikler pegde,

Öllükcüler geçerdi merkeple, cegetlerde.

Pardağh yapardığh eyvanları, duvarları,

Nezelmişti perdeler, arastağhdı evlerin tavanı,

Sobalarda odun yanardı, üzerinde hedikler gaynardı.

Hastalığhlar bu kadar yoğhtu, mutluydu insanları,

Zemheride loğlanırdı damlar, temizlenirdi çortumlar.

Dut silkiminde serilirdi, hılalarda bastığhlar.

Küp, küp basılırdı tevek ,küte, samutlar.

Kemis kemis kurutulurdu pirpirimle,anığhlar.

Sedire dizilirdi mahallenin bedürük gibi gızları,

Tentene yarışına girer, işlerdi etamin nakışları.

Sındıyla çul çaput keser , dikerlerdi esbapları, zıbınları,

Herifler gayfeye gider, avratlar cağla örerdi papağhları,

Takalarda gaz lambası, göcüklerde sigara tabakası,

Zokularda buğday ögütülür , herkes evinin totabası,

Gelinler, gaynatasına, gişisine saygılı, evcimandı,

Görümceler çömçe olmaz,gaynanalar kimseyi tahğmazdı.

Evler teze değildi, duvarlar badanalı, içleri cıncığh gibiydi,

Garyolalarda ganeviçeler serili, gırlentler diziliydi.

Hergün yığhanmakdan, sırpıncağh olurdu avluda daşlar,

Garnağrısı bile demez, iyi geçinirdi gomşular.

Kimse kimseye çunmaz, ayın oyun değildi arkadaşlığhlar,

Sen sana pişür, sen sana ye olmazdı, paylaşılırdı aşlar,

Guzlacıydı inekler, gurka yatar tavuklar,

Zırttapoz kimse yoğhtu, zaklanmazdı insanlar.

Ben ÇİĞDEM ŞALVA Malatya sevdalısıyım ,

Malatya’yı, malatyaca anlatmaya çalıştım.

Mişmişler çiçek açmış, beyazlar bürümüş şeherimi,

Nabalım boynunuza, okumadıysanız hala şiirimi.

- ÇİĞDEM ŞALVA -

Bir Zamanlar Malatya, 25 Ağustos 2022 15:42