24 Ocak'ta merkez üssü Elazığ Sivrice olan 6,8'lik depremin ardından Malatya'daki yapı stoku zarar gördü. Depremle ilgili araştırma yapan uzmanlar, eğer Malatya'daki yapı stoku ile ilgili bir önlem alınmazsa olası bir büyük depremde birçok binanın hasar göreceğini tahmin ediyorlar.

"PÜTÜRGE DEPREMİNDEN KAYNAKLI ARTÇI"

Deprem ve yapı stokları ile alakalı gazetemize bir değerlendirmede bulunan İnönü Üniversitesi Öğretim Görevlisi İnşaat mühendisler odası başkan yardımcısı Vehbi Aluçlu, Malatya'da  yaşanan 3,8'lik depremin artçı bir deprem olduğunu ifade etti ve şunları söyledi; "Geçtiğimiz günlerde 3,8 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Bu deprem Pütürge merkezli bir depremdi. 4 Ağustos'ta 5,2 büyüklüğünde olan depremin artçısı olduğunu söyleyebiliriz. Bunun Doğu Anadolu fayı, Pütürge sekmendi üzerinde olduğunu biliyoruz. Geriye doğru gidersek Sivrice, Palo, Bingöl Karlıova tarafına gidersek orada bir Palo sekmendi var, sonra Pütürge, sonra Erkenek sekmendi diye, Bingöl Karlıova'dan başlayan Doğu Anadolu fayımız, Elazığ, Malatya, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Hatay'ı tehdit eden bir fay şuandaki konumda. Konuştuğumuz Doğu Anadolu fayı. Bu fay en son 4 Ağustos 2020'de ana depremini oluşturdu. Bundan önceki Sivrice depremi de, bu sekmedin yarısını kırmıştı. Yaklaşık 90 Km'lik fayın 40 Km'sini Sivrice depremi enerjisini boşaltmışken, şimdi şuanda o geri kalan kısmı 5,2 ile kırıldığını söyleyebiliriz." dedi. 

"1513'DEN BERİ DEPREM ÜRETMEMİŞ"

Erkenek sekmenli fay hattının 1513'den beri deprem üretmediğine işaret eden Aluçlu, bu sekmekte olası bir depremin, büyük depremin habercisi olacağına vurgu yaparak; "Esas bundan sonra bir fayımız var bu fay, Adıyaman Sincik'den başlıyor. Çelikhan, Erkenek, Gölbaşı'na kadar uzanıyor. Bu Doğu Anadolu fayının Erkenek sekmenini oluşturuyor. Gölbaşı'ndan sonrada Pazarcık sekmendi başlıyor. Gölbaşı, Pazarcık Türkoğlu. Bu sekmenlerde meydana gelecek deprem, öncü deprem konumuna geçecek. Erkenek bitiminden Pazarcık sekmendi başlıyor, Pazarcık'dan Türkoğlu'na kadar olan fay, en son depremini 1513 yılında üretmiş. Burada bir hareket meydana gelirse büyük depremin öncüsü diyeceğiz." dedi. 

"GÜÇSÜZ YAPIYI ERİTMELİYİZ"

Malatya'daki güçsüz yapı stokunun acil bir şekilde eritilmesini işaret eden Aluçlu;"Biz buradaki fayı ve Malatya'ya olan uzaklığını, deprem üreteceğini biliyoruz. Sadece ne zaman olacağını bilemiyoruz. Tamam, her şey güzel, bizim ilacı kullanmamız lazım. Hatalık belli ilacı kullanırsak, bu depremden korkmayız ve deprem bize bir şey yapmayacaktır. O zaman Malatya'da 2000 yılında önce yapılmış olan yapı stokumuzun biran önce dönüşümünü sağlayabilmemiz, bizi olabilecek depremlere hazırlıklı hale getirir. Malatya'da depremle ilgili binaların performansını ölçmemiz gerekiyor. Yani depreme dayanıklı, dayanıksız binalarımız hangileri bunları tespit edip, depreme dayanıksız olan binaları biran evvel elden geçirip, Malatya'yı depreme hazır konuma getirirsek bu işi başarmış oluruz. Bugün başlarsak belki 3-5 yıl sonra Malatya'daki güçsüz olan yapı stokunu eritmiş olacağız." Şeklinde konuştu.

 "AĞIR HASARLAR VEREBİLİR"

Açıklamasını yapı stoklarıyla devam ettirten Aluçlu; "Sincik, Çelikhan, Erkenek, Gölbaşı sekmendin de bir hareketlilik meydana gelirse buna öncü deprem, ana depremi bize haber veriyor diyeceğiz. Ana deprem olursa, devletin verileriyle konuşuyorum şuanda 7 ve 7,4 büyüklüğünde deprem bekleniyor. Burası Malatya'ya çok fazla uzak mesafe olmadığından kaynaklı, Malatya'nın hemen Güney'inden geçen bir faydan bahsediyoruz. Budaki 7 ve üzerindeki bir deprem Malatya'daki yapı stokuna büyük ölçüde can ve mal kayıplarına sebebiyet verecek bir durumla karşı karşıya getirecektir. Malatya'daki yapı stokunun yüzde 60-65 mertebesinde 2000 yılından önce yapılmış, bir çoğununda oturma izni almadıkları, birçok binada bu imar affından yararlandılar. Birde binaya ekstra işlemler yapmışlar, katlar çıkmışlar, kolonlar kesilmiş birçok problemli olan binalarımız var. İşte bu binalarımız hem yapım kalitesi olarak çok kötü,  hem de o zaman ki mantıkla, daha sonra üzerine ilavelerle yapılan binalar mutlaka bu depremde ya çok ağır hasar alacaklar, yada yıkılacak. Ağır hasar alması veya yıkılması ne demek? Can ve mal kaybı demek. Malatya'nın ekonomisini çökeltecek bir durumla karşı karşıya gelmemiz demek. " dedi.   

Kaynak: SÖZ Gazetetesi- Onay Ozan